Door Pieter van der Meer

In Brabant staat het belang van sport en bewegen al langer hoog op de agenda. Dat is onder meer te zien aan de vele topsportevenementen met maatschappelijke activaties en het uitgebreide lokale Uniek Sporten-netwerk voor sporters met een beperking. Om nu de goede samenwerking tussen gemeenten en de provincie voort te zetten, hebben wethouders van de zeven grote steden en acht andere gemeenten en de gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant het Sportconvenant ondertekend. Met het convenant ‘De maatschappelijke waarde van sport’ willen de ondertekenaars sport op de agenda en in de begroting houden.

Met het Nationaal Sportcongres 2025 op 24 juni brachten de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en NOC*NSF de sportsector en aanpalende domeinen samen om de toekomst van de sport te schetsen. 580 beleidsmakers, clubondersteuners en sportprofessionals van bonden, brancheorganisaties en maatschappelijke organisaties lieten zich op Papendal inspireren over een breed scala aan thema’s: van ruimte voor sport tot vitale sportclubs en het versterken van kader bij sportverenigingen. In dit deel van het verslag lees je onder andere over vitale sportverenigingen.

Met het Nationaal Sportcongres 2025 op 24 juni brachten de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en NOC*NSF de sportsector en aanpalende domeinen samen om de toekomst van de sport te schetsen. 580 beleidsmakers, clubondersteuners en sportprofessionals van bonden, brancheorganisaties en maatschappelijke organisaties lieten zich op Papendal inspireren over een breed scala aan thema’s: van ruimte voor sport tot vitale sportclubs en het versterken van kader bij sportverenigingen. In dit tweede deel van het verslag lees je over bouwen aan toekomstbestendig sportkader op de club en ruimte voor sport.

De VS wordt vaak als een lastige markt gezien om binnen te komen voor Nederlandse sportinnovatieve bedrijven. Toch wagen steeds meer ondernemers de oversteek naar de grootste sportmarkt ter wereld met een waarde van 170 miljard dollar (een derde van de wereld sportmarkt). Met de Olympische Spelen van LA2028 en het WK Voetbal in 2026 in de VS, Mexico en Canada zijn de komende jaren alle ogen in de sport op de VS gericht. Nederland sorteert duidelijk al voor op de nieuwe marktkansen die daardoor ontstaan. Tijdens het ‘Sports in USA Event’ in innovatiehub De Titaan in Den Haag op 11 juni lieten ruim 200 ondernemers met internationale ambitie zich bijpraten over de mogelijkheden om aan te haken.

Met het Nationaal Sportcongres 2025 op 24 juni brengen de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en NOC*NSF de sportsector en aanpalende domeinen samen om de toekomst van de sport te schetsen. Beleidsmakers, clubondersteuners en maatschappelijke organisaties weten elkaar door het Sportakkoord al goed te vinden. Maar voor de uitdagingen en kansen die op de sport en de samenleving afkomen is een veel breder perspectief nodig, vinden zowel Guido Davio (directeur sportparticipatie bij NOC*NSF) en André de Jeu (directeur VSG). Zij zien het congres als een startpunt voor een grotere beweging. "Ik hoop dat we over tien jaar zeggen: weet je nog dat we dat toen een probleem vonden?", zegt De Jeu.

De sportwereld staat voor grote uitdagingen. Denk aan de ruimte voor sport, het vinden van vrijwilligers en het zorgen voor veilig en toegankelijk sportaanbod voor iedereen. Tijdens het allereerste Nationaal Sportcongres op dinsdag 24 juni komen beleidsmakers, clubondersteuners en sportprofessionals van bonden, brancheorganisaties en maatschappelijke organisaties uit het hele land samen op Papendal om de sport van morgen te creëren. Bart Götte, expert op gebied van toekomst- en transitievraagstukken, zal in zijn keynote het belang van een breder perspectief voor de sportsector benadrukken.

De EK Indoor Atletiek in Apeldoorn begin vorige maand (6 tot 9 maart) duurde slechts drieënhalve dag, maar met het evenement heeft Nederland een onuitwisbare indruk achtergelaten. TeamNL behaalde met negen medailles de koppositie in de medaillespiegel en de organisatie werd door European Athletics geroemd om de nieuwe ‘Europese standaard’ die was neergezet. De Europese atletiekfederatie was onder andere gecharmeerd van de grotere beweging die in Gelderland ontstond onder het motto ‘Moving people’. Het uitgebreide maatschappelijke programma van Provincie Gelderland, de gemeente Apeldoorn en de Atletiekunie bracht atletiek naar mensen toe en zorgde voor sterkere verenigingen.

De infrastructuur van Sport Data Valley (SDV) gaat vanaf 31 maart verder onder de vlag van het Mulier Instituut. Daarmee gaat de nationale data infrastructuur voor sport- en beweegdata een volgende fase in. Toen het ministerie van VWS zich eind vorig jaar terugtrok als financier, moest Margot van Beusekom, directeur van Sport Data Valley, alle noodscenario’s uit de kast halen. In Mulier Instituut vond ze een logische partij om de infrastructuur over te nemen. Dat vijftien organisaties uit de sport bereid zijn gevonden financieel bij te dragen, was voor directeur Remco Hoekman de bevestiging voor het draagvlak voor Sport Data Valley en de overname door Mulier Intituut.

Wat is de positie van vrouwen in de Nederlandse sport? Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag (8 maart) beantwoordde Mulier Instituut die vraag met een infographic. Daarin verzamelden de Mulier-onderzoekers gegevens over vrouwen in de sport: van sportdeelname en olympische medailles tot de vertegenwoordiging in leidinggevende functies in de sport. Het meest opvallende is dat bij de besturen van sportbonden duidelijk een opmars van vrouwen te zien is.

Anneke van Zanen-Nieberg, voorzitter van NOC*NSF en het Nederlands Paralympisch Comité, is gekozen tot lid van het bestuur van het EOC. Daarmee heeft Nederland na 25 jaar weer een vertegenwoordiger in het bestuur van het Europees Olympisch Comité. Erica Terpstra zat tot 2001 in deze Europese koepelorganisatie. "Het werd dus ook weer eens tijd", zegt Van Zanen. "Het is goed dat we als Nederland weer bestuurlijke verantwoordelijkheid nemen."

Serge Westercappel is per 1 maart benoemd tot manager van Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN). Westercappel volgt daarmee Els van Kernebeek op die deze functie gedurende bijna twee jaar op interim basis heeft ingevuld. Vanwege gezondheidsklachten moet Van Kernebeek haar rol onverwachts snel overdragen. Met Westercappel is een logische opvolger gevonden die het centrum al van binnenuit kent.

In het onderwijs- en onderzoeksveld hebben lectoraten aan hbo-instellingen de afgelopen jaren een vaste plek verworven. Op het gebied van sport en bewegen kent Nederland op dit moment al twaalf verschillende lectoren. In het mbo is eenzelfde ontwikkeling gaande met practoraten. Landelijk zijn al 150 van deze expertisecentra gericht op thema’s als transport, techniek, voedsel, en zorg, welzijn en sport, actief of opgericht. Specifiek op sport zijn nu vier practoraten opgezet. Als het aan Sportinnovator ligt, wordt dat aantal de komende jaren hoger. "Dit is een belangrijke ontwikkeling voor de innovatie van de sportberoepspraktijk", aldus Geri Bonhof van het Topteam Sportinnovator.

Sport- en speelmogelijkheden staan onder druk, zowel in de woonomgeving als voor sportverenigingen. Ruim 3000 clubs hanteren al wachtlijsten vanwege ruimtegebrek. Met het manifest 'Ruimte voor sport - energie voor jongeren' doen 44 (jongeren)organisaties daarom een dringende oproep aan het kabinet om meer meer ruimte voor sport en spelen te creëren bij de inrichting van de publieke ruimte. Dit manifest werd maandag aangeboden aan minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport).