Sportonderzoek

Het Mulier Instituut heeft een vacature voor een directeur, die samen met de directeur-bestuurder de directie vormt. Hieronder volgt de volledige vacaturetekst:

Kan klassementsrenner X dit jaar beter de Tour de France of de Giro d’Italia rijden? Of ligt juist de Vuelta a Espana hem beter? Arie-Willem de Leeuw, onderzoeker van de Universiteit Leiden en verbonden aan het Sports Data Center, maakte een voorspellingsmodel dat kan helpen de juiste keuze te maken.

Het wielerteam van Sunweb was tijdens de afgelopen Tour de France nogal gehavend. Geen Wilco Kelderman. Ook moest het team het doen zonder een paar sterke renners met wie in 2017 de wereldtitel ploegentijdrit was gewonnen. Toch finishte de ploeg van kopman Tom Dumoulin als vijfde in de ploegentijdrit, op slechts elf seconden van winnaar BMC. Dat was een veel beter resultaat dan op basis van de kwaliteiten van de renners alleen op mocht worden gerekend. En dat allemaal dankzij knappe koppen van de TU Delft.

Het was een wat koddig gezicht. Schaatsers van team Jumbo Visma reden met een speciale bril, ontwikkeld door de TU Delft, hun rondjes op de ijsbaan. In de bril zagen ze realtime feedback van sensoren die ze in hun schaatsen hadden. "Helaas waren die brillen een beetje gevaarlijk", zegt Jeroen van der Eb lachend. "De schaatsers waren te veel afgeleid. Maar wellicht dat we in de toekomst wel met oortjes kunnen werken"

Een start bij het zwemmen bestaat uit verschillende elementen. Bewegingswetenschapper Marit van Dijk ontdekte maar liefst 65 variabelen waar een zwemmer aan kan werken bij de start. In haar onderzoek zocht ze met de meetdata van meer dan 10.000 starts van Nederlandse topzwemmers uit wat de meest bepalende factoren zijn om de start te verbeteren.

Data. Lange tijd moesten ze er in de sport niets van weten. Maar inmiddels is er sprake van een sportdata revolutie, zegt Arno Knobbe, directeur van het Sports Data Center (SDC). Zelfs de conservatieve voetbalwereld is (voor een deel dan) om. Afgelopen maandag presenteerde het SDC vijf onderzoeken tijdens een symposium.

Sportdata wordt in Nederland op verschillende plekken en op diverse manieren verzameld en opgeslagen. Om deze data uit sportonderzoek beter te ontsluiten heeft Sportinnovator enige jaren geleden al de Sport Data Valley opgericht. Het doel van dit platform is dat aangesloten organisaties makkelijker en sneller data kunnen delen, wat tot meer sportinnovaties en beter sportonderzoek moet leiden. Met de eerste Sport Data Valley-steward krijgt Innovatielab Thialf een expert erbij voor het sneller analyseren van schaatsdata.

Voor veel sportverenigingen in Nederland is ongepast gedrag door trainers, ouders of sporters nog een lastig thema. Toch zien veel verenigingen dat nog niet in. Uit onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat 90 % van de ondervraagde verenigingen vinden dat ze een veilig sportklimaat hebben. In de praktijk blijkt dat vooral op papier zo te zijn, merkt Charissa van der Meulen. Als verenigingsondersteuner van Sportbedrijf Arnhem en docent-assistent aan de HAN verbindt zij verenigingen in de regio met studenten Sportkunde van HAN Sport en Bewegen.

Het Sociaal Cultureel Plan Bureau presenteert vandaag de Rapportage sport 2018 over de ontwikkeling van de sport in Nederland. De cijfers laten overwegend stabiliteit zijn in de wekelijkse sportdeelname (57% van de bevolking), het clublidmaatschap (31% van de bevolking), de stand op de internationale medaillespiegel (9e) en het vrijwilligerswerk in de sport (10% van de bevolking). De Rapportage sport 2018 laat zien dat achter deze ogenschijnlijke stabiliteit de laatste jaren toch veel is veranderd in sportgedrag, sportaanbod en (top)sportbeleid.

Blessurepreventie staat in Nederland hoog op de wetenschappelijke agenda. Hoogleraar bedrijfs- en sportgeneeskunde Willem van Mechelen (VU medisch centrum) stelt dat het onderzoek naar het voorkomen van blessures heel ver is. "Maar wat de implementatie van al onze kennis betreft mag het wat mij betreft nog wel een stapje verder." Als keynote spreker op het Sportmedisch Wetenschappelijk Jaarcongres zal hij op vrijdag 30 november die volgende stappen verkennen.

Vorig jaar nam de Brit Michael Jamieson op 28-jarige leeftijd afscheid van de wedstrijdzwemsport. De zilveren medaillewinnaar op de vlinderslag van de Spelen in Londen verklaarde fysiek en mentaal gesloopt te zijn door de prestatiedruk van sportkoepel UK Sport. Geen medailles betekende geen inkomen voor topsporters bij de Britten. Jamieson kwam in een neerwaartse spiraal door overtraining en mindere prestaties, resulterend in een depressie. In een interview met The Sunday Times verklaarde Jamieson meer sporters met depressieverschijnselen te kennen en deed hij een oproep voor meer aandacht van het mentale welzijn van topsporters.

In het integratiedebat is sport in de media een onderbelicht thema. Dat stelt onderzoeker Jacco van Sterkenburg van de Erasmus Universiteit te Rotterdam en gastonderzoeker van het Mulier Instituut. In een groot Europees onderzoek gaat Van Sterkenburg kijken naar de invloed en productie van betekenissen aan huidskleur en etniciteit in voetbal op televisie. Ook gaat hij onderzoek doen naar de mogelijke invloed van stereotyperingen in voetbalcommentaar op de beeldvorming rond multi-etniciteit. Daar kunnen sportbonden nog lering uit trekken, denkt Van Sterkenburg.

Het vermogen om goed te kunnen herstellen is in de topsport al lang geaccepteerd als een belangrijke succesfactor. Toch gaat het dan vaak over fysiek herstel. Onderzoeker Yannick Balk vond in zijn promotieonderzoek aan de TU Eindhoven dat het mentale herstel voor sporters misschien nog veel belangrijker is. Tijdens het congres Herstel 2.0 op 3 oktober laat Balk zien dat sporters, coaches en managers baat hebben bij een uitgeruste geest.