Coaching

In het in 2018 gesloten Nationaal Sportakkoord wordt het ondersteunen van trainers en coaches bij sportverenigingen als een belangrijke prioriteit gezien. Door buurtsportcoaches in te zetten als clubkadercoach kunnen trainers en coaches beter worden begeleid, met als doel het sportplezier van hun pupillen te vergroten en uitstroom te beperken. Vorig jaar werd met steun van het Ministerie van VWS 32 Proeftuinen Clubkadercoaches opgezet om buurtsportcoaches met deze nieuwe rol te laten kennismaken. Erik Lenselink vertelde eerder in het vakblad Sport & Strategie over de rol die NOC*NSF speelt vanuit het Sportakkoord bij de professionalisering van sportverenigingen.

Sinds het voorjaar van 2019 doen zeven Nederlandse gemeenten en acht sportbonden mee aan het project ‘Proeftuinen Clubkadercoaching’. Buurtsportcoaches worden hierbij ingezet als Clubkadercoach om op lokaal niveau trainers en coaches ondersteunen bij het realiseren van een positief sportklimaat. Na Clubkadercoaches Kirsten Boshoven en Dirk Sparidans deelt in dit tweede deel over de eerste maanden met de proeftuinen ook Leontien Thewissen haar eerste ervaringen als Clubkadercoach in Zwolle. Marloes Aalbers van het Kenniscentrum Sport & Bewegen, dat een uitvoerige rapportage maakt over de Proeftuinen, geeft alvast inzicht in de eerste bevindingen met Clubkadercoaches in de praktijk.

Het project ‘Proeftuinen Clubkadercoaching’ draait sinds het voorjaar van 2019 op volle toeren. Zeven Nederlandse gemeenten en acht sportbonden doen mee. Clubkadercoaches Kirsten Boshoven en Dirk Sparidans blikken terug op de eerste maanden, waarin ze soms verrassende, hartverwarmende nieuwe ervaringen opdeden.

In Nederland sporten en bewegen wekelijks tien miljoen mensen. Allemaal verdienen zij een goede trainer-coach. Of het nu gaat om het 5-jarige meisje dat voor het eerst naar de hockeytraining gaat of de 85-jarige man die zijn wekelijkse baantjes in het zwembad trekt. Maar een goede trainer-coach is niet vanzelfsprekend, terwijl hij of zij een doorslaggevende rol speelt hoe lang iemand blijft sporten en bewegen.

Voor coaches is het stimuleren van het leerproces bij sporters belangrijk voor prestaties en plezier in de sport. Sporters die zelf meer verantwoordelijk hebben over hun leerdoelen, benodigde vaardigheden en reflectie excelleren meer. Hoewel dit zelfregulatie wordt genoemd, heeft juist een trainer-coach grote invloed op dit proces. Met het boek #Goals geven Laura Jonker en Nico W. van Yperen praktische tips voor coaches om sporters te stimuleren sneller te leren. Voor sporters maakten de auteurs een aparte editie. Beide boeken werden tijdens de Sportpsychologie Inspiratiesessie ‘Zelfregulatie als basis voor prestatie en plezier’ gepresenteerd.

Een trainer is een van de belangrijkste mensen die invloed hebben op de ontwikkeling van een sporter. Uit onderzoek is gebleken dat trainers die meer aandacht besteden aan het leggen van verantwoordelijkheid bij de sporters zelf, meer talent afleveren aan de top. "En die talenten hebben ook meer plezier in hun sport", zegt Laura Jonker, oprichter van adviesbureau XOET. Zelfregulatie is hierbij het sleutelwoord. Over dat thema zal zij samen met andere sprekers uit de praktijk tijdens een Sportpsychologie Inspiratiesessie op 13 november dieper ingaan.

Hoe word je profvoetballer? Die vraag houdt veel jonge voetballers bezig, want iedere voetballer fantaseert wel eens over een bestaan als prof. Psychologen Jeroen Otten en Ivo Spanjersberg gingen, samen met 16 jonge collega’s, op onderzoek uit. Zij spraken 76 (oud-)profvoetballers, jeugdtrainers en andere deskundigen uit het profvoetbal en stelden hen vragen over talent, techniek, conditie, mentaliteit en veel meer. Met die tips en anekdotes schreven zij het boek ‘Hoe je profvoetballer’ wordt om de talenten zelf maar zeker ook hun ouders, coaches en beleidsmakers beter voor te bereiden op de weg naar de voetbaltop.

Paul van Ass wordt de nieuwe voorzitter van NLCoach, de belangenbehartiger van trainers en coaches in Nederland. Tijdens de Algemene Leden Vergadering van NLcoach op 2 oktober in Doorn hebben de leden van NLcoach ingestemd met die benoeming. Ook Kirsten van der Kolk en Norbert Groenewegen treden toe tot het bestuur.

Minder dan een jaar voor de Olympische Spelen van Tokio staat de Nederlandse sport er goed voor. Dat komt mede door de professionele omgeving en goede begeleiding die sporters krijgen. Toch zijn er ook zorgen: trainer-coaches vinden hun salaris en carrièreperspectief onder de maat, bleek uit de topsportklimaatmeting, die in september uitkwam. Dat terwijl de rol van een trainer-coach essentieel is. Hij of zij kan het verschil maken tussen een vroegtijdige uitschakeling of olympische medaille. Maar dat kan alleen als een trainer-coach zich volledig kan focussen op zijn taak. En hij of zij zijn kennis en kunde kan uitbreiden, aanscherpen en onderhouden. Trainer-coach is een vak.

Komend jaar worden in Nederland 32 Proeftuinen Clubkadercoaches opgezet. Bij dit experiment worden Buurtsportcoaches vanuit de gemeente opgeleid tot Clubkadercoach bij verenigingen om zo trainers beter te begeleiden. Door trainersbegeleiding op deze manier professioneel aan te pakken wordt bijgedragen aan het vergroten van het sportplezier op sportclubs. Kenniscentrum Sport doet een uitvoerige rapportage, zodat na een jaar duidelijk is in welke richting de toekomst wijst en welke vaardigheden de Buurtsportcoach nodig heeft in de nieuwe rol.

Het WK judo in Tokio is in volle gang. Voor de judoka die de beste van de wereld wil zijn moet op zo’n toernooi alles precies kloppen. Coach Chris de Korte wist daar alles van, aldus Mark Huizinga – de olympisch kampioen uit 2000. Samen met Huizinga, Deborah Gravenstijn en Kees Jongkind zoeken we de kracht van De Korte.

In het vorig jaar gesloten Nationaal Sportakkoord wordt het ondersteunen van trainers en coaches bij sportverenigingen als een belangrijke opdracht voor de komende jaren gezien. Dit moet bijdragen aan de grotere missie waar het deelakkoord naar is vernoemd: Naar een Positieve Sportcultuur. Door buurtsportcoaches in te zetten als clubkadercoach krijgen coaches betere begeleiding met als uiteindelijk doel de sportplezier te vergroten en de uitstroom te beperken. Het komende jaar worden in Nederland 32 Proeftuinen Clubkadercoaches opgezet om buurtsportcoaches deze nieuwe rol te laten ervaren.

Bij steeds meer sportverenigingen in Nederland is het besef doorgedrongen dat trainersbegeleiding een cruciale rol speelt. Het thema staat stevig op de agenda, zelfs in het sportakkoord is het opleiden van trainers opgenomen onder de pijler 'vitale sportaanbieders'. Toch merkt de Academie voor Sportkader dat weinig verenigingen woord bij daad voegen. Met een speciaal magazine worden bestuurders daarom verleid om de volgende stap te zetten.