"We hebben innovaties nodig om inactiviteit te lijf te gaan"

Professor Steve Haake (Sheffield Hallam University) over de rol van innovatie bij sport en vitaliteit

Begin dit jaar is in het Britse Sheffield een uniek onderzoeksinstituut geopend aan de Sheffield Hallam University: het Advanced Wellbeing Research Centre. Onder leiding van professor Steve Haake richt dit centrum zich op 'innovaties die mensen helpen te bewegen', zoals de missie luidt. Binnen dit centrum wordt samen met bedrijven naar oplossingen gezocht voor het probleem van de moderne samenleving: inactiviteit. Haake is een groot pleitbezorger om die pandemie van meerdere kanten aan te vallen. Tijdens het 17e (online) Sport Innovatie Congres 2020 dat op 18 november van start gaat, gaat hij dieper in op de rol die innovatie kan spelen bij vitaliteit.

Steve Haake loopt al heel wat jaren mee in de wereld van sporttechnologie en sportinnovatie. Hij heeft in die wereld de laatste jaren een duidelijke evolutie gezien, waar hij zelf ook een bijdrage aan heeft geleverd. In de jaren negentig bouwde hij al een onderzoeksgroep op het gebied van 'sports engineering', destijds nog aan de faculteit werktuigbouwkunde van de Sheffield University. Toen Haake verhuisde naar de faculteit ‘health and wellbeing’ van de Sheffield Hallam University, kreeg hij een heel ander perspectief op waar sportinnovaties van nut kunnen zijn. "Die nieuwe omgeving stelde ons in staat om breder te denken dan sport en technologie en nog steeds met merken als Adidas te werken. Het was de ommekeer waar we zagen dat het niet om sport gaat maar om fysieke activiteit. Het ging niet meer om dat mensen het beste tennisracket zouden pakken, maar dat mensen überhaupt een tennisracket oppakken om actief te worden."

Sport slechts deel van de oplossing

Tegelijkertijd zag de overheid van Groot-Brittannië in dat het probleem van inactiviteit de proporties van een epidemie aannam met een groeiend aantal mensen met leefstijlziektes als diabetes en obesitas. Het maakt volgens Haake niet heel veel uit waar je komt: "overal zijn de cijfers van inactiviteit schrikbarend hoog". Het gemiddelde ligt op 20 tot 30 procent, maar het ligt ook aan wat je als drempel stelt. "De meeste landen hanteren nu voor inactiviteit als norm dat je minder dan 30 minuten aan matige activiteit moet doen. Dat is eigenlijk al een hele lage drempel. Bij de WHO hanteren ze 150 minuten fysieke activiteit als norm. Dat is een lange film op Netfilx! Hoe kunnen we die mensen overtuigen om te denken: laat ik de tijd van een lange film over een week gebruiken om actief te worden? Sporttechnologie en sport op zichzelf zijn volgens mij daarbij slechts een onderdeel van de oplossing."

Gezondheidswinst

Dat idee werd in 2013 ook door professor Gordon Matheson in een officieel IOC-statement onderschreven. Daarbij werd gepleit voor onderzoekscentra met vitaliteit als focus waarbij naar oplossingen wordt gezocht vanuit de zorg, gezonde leefstijl en sport en bewegen. Met dat idee begon Haake aan een plan voor de oprichting van het AWRC. "Laten we eerlijk zijn: de sportsector is gewoon niet groot genoeg om het probleem van inactiviteit op te lossen." Die schaal verandert als fysieke activiteit als een preventieve zorginterventie wordt gezien. In een voorstel aan de Britse overheid legde hij daarom uit wat een investering op vitaliteit aan winst voor de samenleving kan opleveren door het reduceren van zorgkosten. De NHS, het Britse gezondheidszorgstelsel, honoreerde Haake’s idee daarop met 18 miljoen euro om het centrum op te zetten. De opdracht die hij meekreeg was om vooral innovaties te ontwikkelen die voor gezondheidswinst zorgen.

"Laten we eerlijk zijn: de sportsector is gewoon niet groot genoeg om het probleem van inactiviteit op te lossen"

Steve Haake - Professor Sports Engineering Sheffield Hallam University

Haake benadrukt dat het AWRC zich bezighoudt met technologie en innovatie om prestaties te verbeteren bij de hele bevolking. Dat kunnen nog steeds topsporters zijn op weg naar een olympische medaille. "Maar voor een ouder iemand zoals mijn moeder is weer naar de supermarkt kunnen lopen haar gouden medaille. Bij haar betekent prestatieverbetering: van op de bank zitten naar dagelijks wandelen."

Dat innovaties hard nodig zijn om de inactiviteit aan te pakken, is wat Haake betreft geen vraag als hij naar de inactiviteitscijfers in Europa kijkt. "Met alles wat we tot nu toe gedaan hebben, is dat probleem nog niet goed genoeg aangepakt. We hebben dus echt innovaties nodig om inactiviteit te lijf te gaan." Het zal daarbij wat hem betreft vooral om gedragsverandering moeten gaan, want op dat gebied is nog te weinig ontwikkeld. "Iets creëren is niet hetzelfde als iets goeds creëren. Het is vooral belangrijk dat we met de juiste innovaties komen. Innovaties zijn niet per se goed, anders was het aantal inactieve mensen wereldwijd al veel lager geweest."

Meer centra

Haake heeft inmiddels al 24 bedrijven aan zijn instituut weten te binden om samen innovaties te gaan ontwikkelen op het vlak van vitaliteit. De COVID-19-pandemie hielp daarbij als een wake-up call. "Fysieke activiteit is zo’n preventieve maatregelen die door iedereen als het wondergeneesmiddel wordt gezien in deze pandemische nieuwe wereld." De lockdown stelde hem ook in staat om virtueel makkelijker contact te leggen met bedrijven over de hele wereld. Het is ook zeker niet de bedoeling om zijn kennis in het Verenigd Koninkrijk te houden. "Ik geloof in het AWRC en ik zou daarom ook graag soortgelijke centra in andere landen zien. We moeten onze oplossingen met elkaar delen, want de problemen zijn te groot om het in kleine geïsoleerde projecten te houden."

Meer weten over de visie van Steve Haake? Luister dan morgen naar zijn keynote tijdens het 17e (online) Sport Innovatie Congres 2020.

Het Sport Innovatie Congres wordt georganiseerd door Cluster Sports & Technology en kent minimaal 4 losse seminars. Niet fysiek op één dag en op één locatie, maar digitaal in vier seminars. Tijdens de seminars wordt in gegaan op de uitdagingen en innovatieve invullingen van sport en vitaliteit op verschillende deelgebieden: op scholen, in de sport, op de werkvloer, in de openbare ruimte en bij je thuis. Het eerste seminar is op 18 november, het volgende seminar is op 8 december. Aanmelden kan hier.

Foto: JLR Agency