Bewegingsarmoede is niet alleen een Nederlands vraagstuk. In heel Europa wordt als antwoord op dit probleem naar innovaties gezocht om mensen te verleiden tot een actiever leven. Dit zijn vaak nog lokale projecten, terwijl deze oplossingen heel goed in meer landen toepasbaar kunnen zijn. Daarom organiseerde Sportinnovator tijdens de Paralympische Spelen in Parijs de Sports4All Innovation Summit. Dit congres was gelijk het startschot voor een missie om de komende vier jaar in Europees verband voor een versnelling te zorgen bij innovaties die meer mensen op ieder niveau aan het sporten en bewegen brengen.
In Nederland heeft Sportinnovator al enige tijd geleden de focus gelegd op het stimuleren van ‘de innovaties van morgen’ die ervoor gaan zorgen dat iedereen mee kan doen aan sport- en beweegactiviteiten. Het programma zet daarbij ook steeds meer in op het uitrollen of opschalen van de innovaties, want dat is vaak nog een uitdaging. En dat is niet alleen in Nederland lastig, merkte Merit Clocquet, Sports Innovation Officer bij Sportinnovator. "Deze Sports4All Innovation Summit is ontstaan vanuit de verbazing die meerdere Europese koplopers rond sportinnovatie hebben: de innovatieprojecten zijn lokaal succesvol, maar blijven kleinschalig. En tegelijkertijd is er een grotere vraag naar oplossingen, en weet men niet waar te zoeken. Dat herkenden we van meer landen. Hoe mooi zou het zijn als een innovatie uit Catalonië waarin sociale inclusie - via sport voor mensen met een beperking - centraal staat, nou precies een passende oplossing blijkt te op een vraag uit Frankrijk? Nu weten we eigenlijk binnen Europa niet eens van elkaar wat voor goeds er allemaal gebeurt. Of, wordt in een buurland het wiel opnieuw uitgevonden."
Aan Europese samenwerking is nu niet zo zeer een gebrek. Bij platforms als EPSI en Share 2.0 van de Europese Commissie gaat het vooral om kennisdelen en communities bouwen, legt Clocquet uit. "Heel nodig en heel nuttig. Wij gaan nu een stap verder: hoe kunnen we innovaties die succesvol zijn in een land als inspiratie delen binnen Europese innovatienetwerken, en het vervolgens eenvoudiger maken dat bijvoorbeeld een stad deze innovatie ook gaat toepassen? We willen het praktisch houden en gebruikmaken van de platforms die er al zijn. Het zou super zijn als we met EPSI en de Europese Commissie innovaties kenbaar kunnen maken en matchmaking kunnen laten ontstaan binnen Europa."
Het vraagstuk van dalende sportdeelname cijfers en het voldoen aan de beweegrichtlijnen is groter dan alleen Europa. Tijdens het congres in Parijs op 5 september werd dat nog maar eens extra duidelijk gemaakt door een van de keynotes. Fiona Bull, hoofd van de afdeling fysieke activiteit bij de WHO, had een alarmerende boodschap. "Zij gaf de zaal echt de waarschuwing dat we wat moeten doen, want wereldwijd holt de gezondheid van mensen achteruit", blikt Clocquet terug. "De trends lopen allemaal neerwaarts en zijn niet zo positief. Je moet dus creatief zijn en je hebt innovatie nodig om die trends te keren. Bending the curve, noemde zij dat. Daar heb je elkaar voor nodig. Die waarschuwing kwam binnen en dat voelde ook als een aanmoediging. Je voelde de energie en een drive om het verschil te maken, om die stap extra te zetten om innovaties succesvol te laten landen. Niemand zal zeggen dat het makkelijk is, maar met slim samenwerken moeten we een heel eind kunnen komen."
De Sports4All Innovation Summit was vooral bedoeld om te laten zien wat de zeven deelnemende landen te bieden hebben op gebied van innovatie én om de innovatienetwerken te verbinden. Behalve Nederland gaat het daarbij om Ierland, Engeland, België, Denemarken, Frankrijk en Spanje. Vanuit Nederland waren City Legends, Fitcoins, Gyromotics en PWXR de voorbeelden voor het Europese publiek. De andere zes landen hadden een even divers pallet meegenomen. "De ene keer is sport als middel ingezet waardoor mensen wel blijvend gaan sporten of bewegen. Het kan ook heel praktisch zijn waardoor het sporten echt makkelijker wordt gemaakt, zoals The Camionnette Cup in België , dat sport letterlijk tot aan de voordeur brengt.”
"Je voelde de energie en een drive om het verschil te maken, om die stap extra te zetten om innovaties succesvol te laten landen"
De insteek bij alle innovaties is om mensen te verleiden te gaan sporten of actief te zijn. Soms gericht op mensen met een kleine portemonnee, of juist gericht op de jeugd van 16 tot 20 jaar die lastig te binden is. De invulling van die opgave is steeds anders. "Je ziet dat deze innovaties juist door samenwerking met een sportaanbieder, of met een universiteit of met een gemeente, gaan vliegen. Het zijn ook allemaal innovaties die de potentie hebben om op grotere schaal toegepast kunnen worden en effect hebben voor lange periode", zegt Clocquet. Zij ziet verschillen in hoe projecten zijn gefinancierd, maar ook veel overlappen. "In Ierland en Denemarken wordt bijvoorbeeld ook veel met vrijwilligers gewerkt. Het is natuurlijk altijd de vraag hoe je een idee uit het ene land passend krijgt in een ander land. Maar de inspiratie is echt losgekomen. Daar willen we de komende vier jaar nog meer op gaan duwen door meer van die goede voorbeelden te gaan delen met elkaar."
Met deze Summit zet Sportinnovator Nederland weer op de kaart als innovatief land, beaamt Clocquet. "We laten toch weer zien dat we in de kopgroep meelopen. We doen mee en we durven. Het is een vleug van innovatie en ondernemerschap. Dat heb je nodig, daar is Nederland sterk in en dat straal je uit door initiatief te nemen." De komende tijd zal de roadmap van Sports4All verder worden ingetekend met Europese partners, waar steeds meer landen bij worden aangehaakt. "Het is nu een samenwerking van zeven landen en dat willen we verdubbelen naar 14 landen. Dat moet zichtbaar zijn als we de volgende summit hebben bij de Winterspelen van Milaan in 2026. Uiteindelijk willen we alles verdubbelen zodat we over vier jaar met Europa een weg gevonden hebben waarmee sport voor iedereen vanzelfsprekend wordt."
Meer informatie over de summit en de Sports4All innovatieprojecten bij Sportinnovator.nl. Lees ook het magazine van Sportinnovator over Sports4All: