In een tijd waarin mentale druk en bestaansonzekerheid toenemen, biedt het onderzoek van de HAN een nieuw perspectief op de waarde van sport. De studie, uitgevoerd door Jelle Schoemaker en Willem de Boer (HAN) in samenwerking met collega’s van Sheffield Hallam University en Manchester Metropolitan University, toont aan dat sport niet slechts ontspanning is, maar fungeert als een essentiële buffer voor kwetsbare groepen.

Sport dempt verlies in levensgeluk

De onderzoekers analyseerden data van ruim 1.800 Nederlanders over een periode van tien jaar (2009-2018). Hieruit blijkt dat een extra uur sport per week tot wel 37% van de terugval in welzijn kan compenseren dat mensen ervaren door eenzaamheid. Voor mensen met frequente depressieve gevoelens wordt 14% van dit tekort gedempt.

De onderzoekers hebben deze winst in welbevinden vertaald naar monetaire waarden om de impact voor beleidsmakers inzichtelijk te maken. Voor iemand met depressieve klachten vertegenwoordigt dat wekelijkse uurtje sport een maandelijkse waarde van €526 aan levensgeluk. Voor mensen die zich ernstig eenzaam voelen is dit effect nog sterker: €1.266 per maand.

Meer dan recreatie

Volgens onderzoeker Jelle Schoemaker (HAN Academie Sport en Bewegen) tonen de cijfers aan dat we anders naar sport moeten kijken. Het is niet enkel een vrijetijdsbesteding, maar een instrument voor maatschappelijke weerbaarheid.

Schoemaker: "Sport geneest niet alleen, maar dempt aantoonbaar een deel van het verlies in welbevinden – precies daar waar dat verlies door allerlei tegenslag het hardst aankomt. Er is een groeiende groep in de samenleving voor wie het leven minder vanzelf gaat. Voor hen is de marge om tegenslag te absorberen klein. Zij worden sneller geraakt door sociale en economische schokken en raken vaker overbelast door alledaagse druk. Sport is daarvoor een stille producent van veerkracht bij deze kwetsbare groepen."

Oproep tot gericht beleid

De resultaten onderstrepen het belang van toegankelijk sportaanbod, juist voor mensen die niet vanzelfsprekend de weg naar sportaanbod vinden. De onderzoekers pleiten ervoor dat gemeenten en beleidsmakers sport gericht inzetten als preventief middel ('well-being medicine') binnen het sociaal domein en de geestelijke gezondheidszorg. Investeren in sportdeelname voor deze specifieke doelgroepen is niet alleen goed voor de volksgezondheid, maar levert ook een aantoonbaar hoog maatschappelijk rendement op.

Het volledige onderzoek, getiteld The Well-Being Value of Sport for Loneliness and Depression, is gepubliceerd in het Journal of Sports Economics.

Lees ook deze eerdere artikelen met onderzoekers Jelle Schoemaker en Willem de Boer: