De volle tribunes bij de Dutch Grand Prix in Zandvoort afgelopen weekend doen anders vermoeden, maar het coronavirus is nog niet weg. "Wij zijn het coronavirus misschien vergeten, maar het virus is ons nog niet vergeten", zou een passende metafoor zijn van het kabinet als het nu een persconferentie zou geven. De lage besmettingscijfers maken maatregelen op dit moment weliswaar niet noodzakelijk, maar dat betekent niet dat de regering achterover kan leunen. De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) heeft daarom in samenwerking met een groot aantal adviescolleges een aantal scenario’s voor het verloop van de pandemie doordacht. De Nederlandse Sportraad pleit in dat adviesrapport om sport en bewegen te allen tijde als een basisbehoefte te beschouwen.
Op initiatief van de WRR hebben in totaal dertien adviesorganen, waaronder de Gezondheidsraad, Raad van State en NLsportraad, voor het eerst een gezamenlijk advies over de corona-aanpak uitgebracht. Het rapport geeft daardoor een brede blik op de toekomstige ontwikkeling van de COVID-19-pandemie vanuit verschillende domeinen zoals onderwijs, mensenrechten en sport en cultuur. Daarbij hebben de adviescolleges vijf mogelijke scenario’s geformuleerd van ‘verkoudheid’ tot aan ‘worst case’. Volgens de WRR is het nu zaak al na te denken over hoe de regering en de samenleving kunnen anticiperen op die scenario’s. "Nu het aantal coronabesmettingen relatief laag is en andere crises aandacht vragen, bestaat het risico dat er minder aandacht is voor corona. Maar juist in tijden van relatieve kalmte, moet worden geïnvesteerd in de voorbereiding op een onzekere toekomst", zo stellen de adviseurs.
Belangrijke aandachtpunten in het rapport 'Coronascenario's doordacht: Handreiking voor noodzakelijke keuzes' zijn het investeren in wendbaarheid (zoals digitale infrastructuur) en een ‘gereedschapskist’ met wettelijk verankerde maatregelen. Verder wordt nadruk gelegd op een brede maatschappelijke afweging van maatregelen. Door de vele verschillende belangen is het volgens de adviesraden onmogelijk iedereen tevreden te stellen. Dat betekent dat ook lastige keuzes "die altijd ergens pijn doen" bij die maatschappelijke afweging horen. "Het is van groot belang om die keuzes niet te ontwijken, maar om ze tijdig en eerlijk te bespreken", aldus het rapport.
Specifiek op het domein sport en bewegen heeft de NLsportraad adviezen aangeleverd. Daarbij wordt sport en bewegen als basisbehoefte van de bevolking omschreven vanwege de positieve invloed op zowel fysieke, sociale en mentale weerbaarheid. De raad benadrukt, zoals raadslid Erik Scherder al eerder deed, daarbij ook het verband tussen sport en bewegen en de imuunfitheid en mogelijk de effectiviteit van vaccinaties.
Dat belang van sport en bewegen voor de volksgezondheid moet wat de NLsportraad betreft ook meegenomen worden in toekomstig coronabeleid. Sport zou daarom in alle scenario’s mogelijk moeten blijven om zo zoveel mogelijk Nederlanders aan de beweegnorm te laten voldoen. Dat vraagt volgens de raad om een stevige aanpak met publiekscampagnes om meer mensen in beweging te krijgen. "want de sluiting van sportvoorzieningen tijdens lockdowns heeft een (voorlopig blijvend) negatieve invloed gehad op het sport- en beweeggedrag van Nederlanders." Als het om topsport gaat stelt de NLsportraad bubbels trainingen en wedstrijden "in vrijwel alle omstandigheden mogelijk blijven". De fieldlabs hebben daarnaast aangetoond dat sportevenementen met testbeleid en eventuele extra maatregelen veilig georganiseerd kunnen worden. Als derde punt worden nog de voordelen van sporten in groepsverband en onder begeleiding, bij bijvoorbeeld fitnesscentra en sportclubs, benoemd. Behalve de motivatie, sociale contacten en de kwaliteit, ziet de raad ook een ander voordeel van het openhouden van sportvoorzieningen. "De sporteconomie blijft op die manier draaiend zonder – extra – overheidssteun."
Het openhouden van de sport is volgens de NLsportraad zo’n voorziening die in de gereedschapskist van de overheid moet worden vastgelegd. Dat kan door het te verklaren als essentiële dienstverlening binnen de Wet publieke gezondheid. Dat wordt als een tussenoplossing gezien zolang het sportstelsel niet is vastgelegd in een sportwet, waar de raad al langer pleitbezorger van is.
Op de kortere termijn adviseert de NLsportraad dat overheid en de sportsector al werk kunnen maken van het aansluiten van sport van op het garantiefonds voor de evenementenbranche, en het stimuleren van ventilatiesystemen bij de verduurzaming en renovatie van sportaccommodaties. Ook op de zwaardere scenario’s met striktere coronamaatregelen kan nu al geanticipeerd worden door na te denken over het flexibel gebruik van de buitenruimte en buitensportaccommodaties en hoe de jeugd van 0-27 jaar in alle scenario’s zoveel mogelijk ontzien kan worden bij nieuwe maatregelen. Voor die doelgroep is het volgens de raad van belang maatregelen gelijk te trekken in zowel onderwijs, buitenschoolse opvang als sport en cultuur.
Lees het volledige rapport bij de Nederlandse Sportraad.
Foto: Elisabeth Aardema / Shutterstock.com