Vijftien jaar geleden nam wielrenster Leontien Zijlaard – Van Moorsel afscheid van de wedstrijdsport. Samen met Rugnummers maakt ze de balans op van het huidige vrouwenwielrennen.
Op 22 augustus 2004 reed Leontien Zijlaard – Van Moorsel op de Olympische Spelen in Athene haar laatste officiële wedstrijd. De fiets waarop ze afscheid nam van haar indrukwekkende loopbaan is vanaf volgende maand te zien in Museum Rotterdam bij de expositie Girlpower over Rotterdamse sportvrouwen.
Komende donderdag is het dus alweer vijftien jaar geleden dat Zijlaard stopte als wedstrijdsporter. "Ik sta er eigenlijk niet altijd zo bij stil", zegt ze desgevraagd. "Er komen ook zoveel nieuwe dingen voorbij."
In die tijd is er heel veel gebeurd in het vrouwenwielrennen, maar ook weer niet. Zo is Zijlaard ontevreden over de geringe media-aandacht. "Onze sport moet meer op tv komen. En waarom was er in mijn tijd nog een Tour de France voor vrouwen en nu niet meer? In 1989, 1992 en 1993 heb ik die nog gereden en twee keer gewonnen ook. Mijn mooiste Tour was die van 1989, ook al werd ik toen 31ste in het eindklassement. Het was zo gaaf om die ronde te rijden! Maar nu bestaat dat evenement niet meer. Ik vind dat zo jammer. De huidige generatie verdient ook een Ronde van Frankrijk. Nu is er jaarlijks maar één vrouwenwedstrijd bij de Tour de France. Vrouwen moeten dit veertien dagen kunnen doen."
Zijlaard heeft sinds 2004 geen kans gehad om zich te vervelen. In 2016 bijvoorbeeld werd ze benoemd tot koersdirecteur van de vrouweneditie van de Amstel Gold Race. "Ik had als eis dat er tussen mannen en vrouwen geen onderscheid wordt gemaakt bij de presentaties en huldigingen. Ik heb eens meegemaakt dat Monique Knol na een gewonnen wedstrijd werd weggebonjourd, omdat de mannen gehuldigd moesten worden. Dat was respectloos. Ik wil evenveel aandacht en respect voor de vrouwen."
Vanuit haar huidige rol als koersdirecteur snapt Zijlaard heel goed dat alle veranderingen niet zomaar kunnen worden doorgevoerd. Maar dat wil volgens haar dan ook weer niet zeggen dat er niets gedaan moet worden aan de enorme verschillen in prijzengeld: "Dat is iets wat ik ook dit jaar weer duidelijk zal maken." Of dat er meer wedstrijden op tv worden uitgezonden. En dat er een frisse wind moet waaien in de internationale besturen van wielerorganisaties. "Daar zitten veel grijze muizen. Als dat kan veranderen door meer vrouwen toe te laten, ben ik er een groot voorstander van." Er moet dus nog veel veranderen, aldus Zijlaard. "Het is niet makkelijk, maar het is wél mogelijk."
Vijftien jaar na haar afscheid is Zijlaard nog steeds de meest succesvolle olympische wielrenster ter wereld met vier keer goud, één keer zilver en die bronzen medaille van 2004. Sindsdien is haar sport niet ingestort in Nederland – integendeel. Met Marianne Vos stond er bij de Olympische Spelen van 2008 meteen een waardige opvolgster klaar en ook daarna bleef Nederland toonaangevend bij de vrouwen. "De Nederlandse rensters van nu zijn fantastisch”, looft Zijlaard met wat treffende voorbeelden. “Hoe Vos nu weer rijdt na een moeilijke periode. Petje af. Annemiek van Vleuten, Anna van der Breggen, Chantal Blaak. En dan nu Lorena Wiebes weer. Het is in de breedte zo vreselijk goed. Dat is rijkdom."
Zijlaard hoeft daarom geen seconde na te denken bij de vraag of Nederland het beste land ter wereld is bij het vrouwenwielrennen. “Absoluut, juist in de breedte.” Ze is even stil voordat ze het gesprek afsluit: “Ik ben trots. Heel trots.”
Foto: Leontien van Moorsel bij het WK wegwielrennen in 1991. Door Brian Townsley / Wikimedia (CC)
Elke sport heeft rugnummers, maar zonder een naam zijn het slechts cijfers. In de rubriek Rugnummers duiken sporthistorici Jurryt van de Vooren en Micha Peters daarom wekelijks in bijzondere verhalen, prestaties en gebeurtenissen uit de sportgeschiedenis. Ook dit soort verhalen op maat voor je eigen sportorganisatie? Neem dan contact met Arko Sports Media voor de mogelijkheden.
