Elke sport heeft rugnummers, maar zonder een naam zijn het slechts cijfers. In de rubriek Rugnummers duiken sporthistorici Jurryt van de Vooren en Micha Peters daarom wekelijks in bijzondere verhalen, prestaties en gebeurtenissen uit de sportgeschiedenis. Voor de eerste aflevering kijken ze vooruit naar zondag: de hoogmis van het wielrennen.
De Ronde van Vlaanderen is de Elfstedentocht op wielen, een sportief en cultureel hoogtepunt van het Vlaamse wielrennen. Sinds vijftien jaar geldt dat ook voor vrouwen met een eigen wedstrijd.
Mirjam Melchers won in 2005 de Ronde van Vlaanderen en was daarmee de eerste Nederlandse vrouw die deze prestatie leverde. Het was het begin van de Nederlandse overheersing, want van de vijftien edities zijn er tot nu zes gewonnen door landgenotes. Voor die zege van Melchers was alleen weinig aandacht. Een lezer van Het Dagblad van het Noorden had zich er vreselijk aan lopen ergeren. "Haar naam lees ik alleen in de uitslagen. Dat vind ik een beetje stom." En daarmee was de krant het eens: "Ook sportieve vrouwen die zich het snot voor de ogen rijden hebben recht op redactionele aandacht."
In De Leeuwarder Courant kreeg de winnares van 2005 wél spreektijd: "Ook voor vrouwen is dit één van de allermooiste koersen. De ambiance en historie, de enorme berg publiek. Een wedstrijd als deze is een enorme stap vooruit voor het vrouwenwielrennen." Toch ontging het de meeste liefhebbers dat Melchers een jaar later doodleuk opnieuw won. "Was ze een man, met ook nog de Belgische nationaliteit", aldus dezelfde krant, "dan was Mirjam Melchers tot fenomeen bestempeld. Maar Melchers is een vrouw en in België telde alleen de strijd van Tom Boonen tegen de rest."
Er is inmiddels veel veranderd, zo oordeelt oud-wielrenster Marijn de Vries. In 2011, 2013 en 2015 deed ze mee aan de Ronde van Vlaanderen. Tegenwoordig is ze columnist bij Trouw, wieleranalist en allround rondjesfietser. De Vries constateert een positieve ontwikkeling bij deze klassieker. "Ik kijk graag naar de dingen die goed gaan. En er komt steeds meer waardering voor de vrouwelijke renners. Ook in de voorbeschouwingen gaat het steeds meer over de vrouwenkoers."
Een positieve ontwikkeling is ook terug te zien in de afstand van de vrouwenwedstrijd in de Ronde van Vlaanderen. Dat was nog geen honderd kilometer in 2004, minder dan de helft van de mannen, die rijden meestal rond de 260 kilometer, met dit jaar een uitschieter van 270 kilometer.
In de loop der jaren werd de vrouwenwedstrijd echter steeds langer, zo blijkt uit ons overzicht. Zondag is er zelfs een ronde van 157 kilometer, de langste tot nu toe. De grote verandering kwam in 2016, met het besluit van wereldwielerbond UCI om de afstanden van wedstrijden in de Women’s World Tour te verhogen van 140 naar 160 kilometer.
De emancipatie op dit gebied is daarmee wel afgerond, meent De Vries. "Een wedstrijd van maximaal 180 kilometer is voldoende, ook omdat vrouwen vaak veel aanvallender rijden." Het vrouwenpeloton heeft niet eens behoefte aan koersen van 250 kilometer lang. Het kan ook andersom, benadrukt De Vries. In plaats van langere vrouwenwedstrijden is het volgens haar juist beter om de afstanden voor de mannen in te korten, óók in de Ronde van Vlaanderen. "Want ook dat is emancipatie", aldus De Vries. "Zo groeien mannen en vrouwen ook meer naar elkaar toe."
Over vijftien jaar maken we graag een nieuwe tabel met de afstanden van het parcours om te zien of dit inderdaad is gebeurd.
Foto: Wikimedia (CC) / Hoebele
