Om meer jongeren te stimuleren om te sporten en bewegen start het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) samen met drie gemeenten een pilot met een gratis sportpas. Met een bijdrage van VWS kunnen de gemeenten Waadhoeke, Heerlen en Dordrecht met het experiment aan de slag. De pilots starten begin 2026. De resultaten zijn beschikbaar vanaf zomer 2027.
De pilots zijn onderdeel van een onderzoek van VWS naar de mogelijke effecten van een landelijke sportpas. Doel is om te onderzoeken of belemmeringen voor bepaalde groepen jongeren om te sporten en bewegen worden weggenomen met een dergelijke sportpas. In juli 2027 worden de uitkomsten en leerpunten verwacht.
Jongeren van 12 tot en met 23 jaar in de gemeenten Waadhoeke, Heerlen en Dordrecht krijgen een sportpas met daarop tussen de 100 tot 300 euro per jaar om te besteden aan sport. De deelnemende gemeenten hebben bepaald welk bedrag voor welke groep jongeren beschikbaar is. Dit bedrag kan worden besteed aan kennismakingsactiviteiten, losse sportlessen of jaarlijkse abonnementen of lidmaatschappen. Het is de bedoeling dat de drempels worden weggenomen om te (kunnen blijven) sporten.
De drie deelnemende gemeenten hebben ieder een uniek profiel. De inwonersprofielen zijn overal anders, zoals het aantal inwoners, de verschillende leeftijden en achtergronden. Ook hebben ze alledrie een verschillende sportinfrastructuur. VWS werkt samen met drie verschillende gemeenten - Waadhoeke (Fryslân), Heerlen (Limburg) en Dordrecht (Zuid-Holland) – om aan de hand van de verschillen meer inzicht op te halen uit de effecten van de sportpas. Per gemeente verschilt ook het tegoed op de sportpas en het aantal jongeren dat gebruik kan maken van de sportpas. Extra aandacht wordt besteed aan het contact met de niet-sportende jongeren en jongeren met een lager inkomen. Dat doen de gemeenten met specifieke programma’s en acties, gerichte communicatie en begeleiding vanuit bijvoorbeeld buurtsportcoaches.
"Alles wat vanuit de samenleving zelf komt, heeft de voorkeur. Want mensen weten vaak zelf het beste wat lokaal nodig is"
Judith Tielen, staatssecretaris van Sport: “Elke dag bewegen en regelmatig sporten is goed voor je lichaam, goed voor je geest én goed voor het verbreden van je sociaal netwerk. Maar elke dag bewegen en regelmatig sporten is niet haalbaar voor iedereen. Ik verwelkom daarom de vele maatschappelijke initiatieven die er al zijn om mensen meer te kunnen laten sporten en bewegen. Alles wat vanuit de samenleving zelf komt, heeft de voorkeur. Want mensen weten vaak zelf het beste wat lokaal nodig is. Zo is in sommige gezinnen de contributie niet op te brengen of is er onvoldoende stimulans om te gaan bewegen. Met deze sportpas pilot wil ik zicht krijgen of de sportpas een goed middel is.”
Wethouder René de Vries is enthousiast: "Gratis Aktyf Waadhoeke levert al mooie resultaten op. Dat nu ook onze 17- tot en met 23-jarigen mee kunnen doen, is een prachtige kans. Hiermee investeren we in onze jongeren én onze sportaanbieders. En dat ons project nu meedoet in de landelijke pilot van VWS, daar zijn we heel trots op."
Wethouder Wil Houben: "We zijn super trots dat het Nationaal Programma Heerlen-Noord (NPHLN) en het ministerie van VWS de Sportpas in heel Heerlen mogelijk maken. De sportpas is een eerste succes in de ambitie van alle partners in het NPHLN om meer jongeren in al onze wijken te laten bewegen. We kijken als gemeente hoe we bij gebleken succes voor borging van dit initiatief kunnen zorgen."
Wethouder Marc Merx: "Wij hebben in Dordrecht via de Dordtpas al bestaande regelingen voor kinderen tot 18 jaar. Het is echt goed dat wij dit dankzij de pilot kunnen aanvullen voor de leeftijdsgroep daarboven. Die groep sport minder, terwijl het juist in de fase waarin je zelfstandig wordt extra belangrijk is. Het helpt je een sociaal netwerk op te bouwen én goed voor jezelf te zorgen door een actieve levensstijl vast te houden. We hebben het over de leeftijd waarop gezonde en ongezonde routines ontstaan en waarin de mentale weerbaarheid belangrijk is. Sporten draagt daar fors aan bij."
Lees ook: