De positie van de paralympische topsport moet net zo volwassen en krachtig zijn als die van de olympische topsport. Dat adviseert de Nederlandse Sportraad (NLsportraad) aan de minister voor Sport, die de raad om een advies had gevraagd over de rol die de Nederlandse overheid kan innemen om de paralympische topsport verder te ontwikkelen. "De voorzieningen voor beide vormen van topsport zijn nu gelijk, maar dat leidt nog niet altijd tot gelijkwaardigheid", staat in het adviesrapport 'Gelijkwaardig en inclusief'. De NLsportraad adviseert daarin de minister regie te nemen en van Nederland een gidsland te maken.
In het advies over de ontwikkeling van de paralympische sport ziet de NLsportraad de inclusie van breedtesport, talentontwikkeling, topsport en sportevenementen voor mensen met en zonder handicap als einddoel. Voordat die stip op de horizon kan worden bereikt moet volgens de raad eerst prioriteit worden gegeven aan het gelijkwaardig maken van de de paralympische sport. De NLsportraad constateert namelijk dat de paralympische topsport in Nederland (grotendeels) over gelijke voorzieningen beschikt als de olympische topsport. "Maar gelijk is niet hetzelfde als gelijkwaardig. Gelijkwaardig betekent juist dat er specifieke voorzieningen zijn waar dat nodig is. Het huidige gebrek aan gelijkwaardigheid wordt bijvoorbeeld gekenmerkt door de deels onzichtbare financieringsstromen voor paralympische topsport", zo valt te lezen in het advies.
De NLsportraad gaat ook in op de organisatie van de paralympische sport bij de sportbonden. Dat vrijwel alle disciplines in de afgelopen jaren zijn geïntegreerd binnen reguliere bonden en NOC*NSF wordt door de raad deels als positief gezien. De paralympische topsport heeft zich daardoor kunnen ontwikkelen, maar aan de andere kant constateert de raad dat het netwerk van deskundigen door die integratie uiteen is gevallen. "De positie van de paralympische sport is volgens de NLsportraad nu te kwetsbaar en te vaak afhankelijk van een beperkt aantal betrokkenen binnen een tak van sport. Daardoor is er geen gezamenlijke visie van partijen in de sportbranche op de ontwikkeling van paralympische sport." De NLsportraad adviseert de minister voor Sport de regie te nemen en met de branche en paralympische topsporters om tafel te gaan zitten, om een gezamenlijke visie en aanpak te ontwikkelen.
De raad doet al een suggestie om de zichtbaarheid en inclusiviteit van de paralympische topsport te vergroten: laat het Nederlands Paralympisch Comité terug komen in NOC*NSF door het voortaan NOPC*NSF te noemen.
Ook als het gaat om de doorstroming van breedtesport naar topsport ziet de NLsportraad dat binnen de paralympische sport verbetering nodig is. Hierbij is vooral meer aandacht nodig voor kinderen en jongeren die van jongs af aan met een beperking leven. "Zij hebben meer stimulering nodig om gebruik te maken van hun sportieve talent. De NLsportraad adviseert de minister voor Sport aandacht te blijven schenken aan sportstimulering van deze kinderen en jongeren en ook voor hen talentdagen in te zetten."
Nike Boor, directeur van Fondsgehandicaptensport, gaf eerder in een interview al aan met het platform Uniek Sporten een oplossing te hebben voor een betere talentontwikkeling. "Uniek Sporten is de basis om mensen in beweging te krijgen. Dat leidt uiteindelijk ook tot meer topsporters."
Bij de zichtbaarheid van paralympische topsport valt volgens de NLsportraad nog een grote wereld te winnen. De raad vindt dat de overheid daarin een extra stap mag zetten en adviseert daarom de staatssecretaris van Cultuur en Media om de evenementenlijst in de Mediawet aan te vullen met paralympische topsportevenementen (zoals de WK’s van van atletiek, rolstoelbasketbal of paracycling). Daarnaast adviseert de NLsportraad de minister voor Sport om met subsidies gezamenlijke topsportevenementen te stimuleren. Met het ABN AMRO World Tennis Tournament als voorbeeld wijst de NLsportraad erop dat Nederland als gidsland kan functioneren in het aantrekkelijker maken van paralympische sport bij een groter publiek.
De NLsportraad vindt ook dat Nederland zijn positie als voorloper moet inzetten om andere landen te ondersteunen. "De NLsportraad adviseert de minister van Buitenlandse Zaken daarom met NOC*NSF te bedenken hoe meer Nederlanders internationale functies kunnen vervullen in de paralympische topsport. Daarnaast adviseert de NLsportraad de minister van Buitenlandse Zaken om, in samenspraak met de minister voor Sport, bilaterale afspraken te maken met landen waar sport voor mensen met een handicap nog in de kinderschoenen staat."
Voorzitter Michael van Praag ziet dat op de eerste plaats in Nederland werk aan de winkel is: "Paralympische topsporters zijn een rolmodel voor de samenleving als het gaat om grenzen verleggen en meedoen. Zij zijn een inspiratiebron voor velen. Maar er is voor hen nog een wereld te winnen als het gaat om gelijkwaardigheid met de olympische topsport. Kijk alleen al naar de beperkte media-aandacht voor paralympische topsport en daarmee de onbekendheid bij het publiek. De Paralympische Spelen zijn het enige wat we zien, maar die worden gehouden als alle andere sporters al lang weer thuis zijn. Er is echt verandering nodig."
Voor die verandering zijn structurele investeringen nodig. Zo zijn volgens de raad onder meer middelen nodig voor de professionalisering van de classificatie, gelijkwaardige ondersteuning van (aankomende) paralympische sporters en voor het stimuleren van paralympische topsport in topsportevenementen. De NLsportraad benadrukt daarbij dat het om extra middelen gaat, die dus niet ten koste mogen gaan van de bestaande financiering van topsport.
Ga voor het volledige adviesrapport 'Gelijkwaardig en inclusief - advies over de doorontwikkeling van paralympische topsport' naar nederlandse-sportraad.nl
Fotobijschrift: Rolstoeltenniskampioene Diede de Groot tijdens de Paralympische Spelen van Tokyo 2020. Foto: Marco Ciccolella / Shutterstock.com
