In deze aflevering van Op de Grote Plaat beschrijft Gerard Dielessen de bijzondere editie van Alpe d’HuZes 2025. Een nachtelijke klim, duizenden kaarsen, één kaars in bocht 7 voor zijn zoon Mattis. Een persoonlijk eerbetoon dat uitgroeit tot een pleidooi voor de maatschappelijke waarde van sport. En een oproep aan de politiek om die eindelijk serieus te nemen.
Het is diep in de nacht, half vier, wanneer ik met Michael Boogerd en Roxane Knetemann vanaf Alpe d’Huez afdaal naar Bourg d’Oisans. De lucht is zwart, de weg leeg. Alleen het schijnsel van motoren voor ons verlicht de route. In de 21 bochten branden duizenden kaarsen. In bocht 7 brandt er één voor mijn zoon Mattis, die op 26 april 2024 overleed aan leukemie. Daar stokt mijn adem. Ik denk terug aan de keren dat we hier samen waren, begin vorig decennium. Zes keer op één dag reden we voor Alpe d’HuZes omhoog. Vader en zoon, in twee verschillende ritmes. Hij klom een stuk sneller.
Deze editie is anders. Samen met Mattis’ fietsvrienden wil ik een klinkend eerbetoon brengen. En geld ophalen, zodat er ooit geen kleine meisjes meer hoeven op te groeien zonder vader. Mattis werd 36. Hij liet zijn vriendin Brigitte en hun dochter van vier achter.
Mijn fietsbuddy is Michael Boogerd. Roxane is ‘fietsmaat’ van één van de andere deelnemers. Dankzij Alpe d’HuZes mediapartner Talpa kunnen we met deze bekende wielrenners ons verhaal delen op televisie en onlineplatforms. In de hoop dat er nog meer donaties binnenkomen voor de kankerbestrijding in ons land.
Om half vijf klimmen Michael en ik omhoog, samen met vijfduizend deelnemers. Het is muisstil. Alleen het zachte ratelen van kettingen van onze racefietsen. Michael fluistert tips: “Zorg dat je altijd een tandje overhoudt. Af en toe gaan staan, terugschakelen. En blijven eten en drinken.”
Halverwege de klim van 1100 meter trekt de lucht dicht; regen en wind maken het omhoog fietsen op ‘onze’ mytische berg er niet gemakkelijker op. Uiteindelijk passeren we druipend van de regen na een uur en drie kwartier de finish. Later die ochtend doe ik samen met Michael een tweede klim. Een stuk sneller en droger. De zon laat zich gelukkig voorzichtig zien. Ontspannen trappen we naar boven. Veel aanspraak onderweg.
Daarna ga ik nog één keer helemaal alleen. Mijn derde beklimming van deze dag. Rustig, zonder woorden. Gelijkmatig tempo. Af en toe een witte vlinder, die speelt in de wind. Ik sluit mij af van de andere deelnemers, zodat alle herinneringen aan Mattis, met wie ik zoveel in de bergen heb gefietst, vrij spel hebben. Zo nu en dan voel ik een traan opkomen.
Je kind verliezen went nooit.
Foto rechts: Gerard en zijn zoon Mattis na de finish van de Tour for Life.
In de middag sta ik bovenop de berg en moedig ik Mattis’ fietsvrienden aan. Ik zie dezelfde emoties bij hen als bij de duizenden anderen die deelnemen. Alpe d’HuZes is een indrukwekkend evenement, gedragen door meer dan duizend gepassioneerde vrijwilligers.
De editie van 2025 bracht ruim 19 miljoen euro op. Ongelooflijk, wat knap. Wat een inzet en betrokkenheid van alle deelnemers én de vrijwilligers. Elke euro gaat rechtstreeks naar het KWF. De maatschappelijke kracht van sport in optima forma. Wat begon in 2006 met 66 deelnemers, is inmiddels uitgegroeid tot het grootste ééndaagse goede-doelen-evenement van Nederland. Vijfduizend fietsers, lopers en wandelaars – en altijd binnen een mum van volgeboekt.
Petje af.
Diepe buiging.
Alle betrokkenen bij ‘de Alp’ werken met ongelimiteerde inzet aan een mooie missie: het bevorderen en ondersteunen van wetenschappelijk onderzoek naar kanker, zodat in de toekomst niemand meer doodgaat aan kanker.
Talloze bedrijven hebben zich belangeloos aangesloten bij Alpe d’HuZes en inspireren zo hun medewerkers tot een gezondere leefstijl en proberen op deze manier kanker te helpen voorkomen. Het gaat immers niet alleen om geld inzamelen, maar ook om kennisontwikkeling, bewustwording en steun.
Want één op de twee mensen krijgt ooit met kanker te maken. Mattis was er één van. Topfit, een fietser in hart en nieren. Zelfs tijdens alle behandelingen bleef hij doortrappen. Buiten als het maar even kon. Of gewoon binnen op de smarttrainer naast zijn ziekenhuisbed of thuis. Hij geloofde dat hij zo zijn ziekte kon overwinnen. Het liep anders.
Domme, onvoorstelbare pech.
Deze persoonlijke ervaring maakt voor mij onomstotelijk duidelijk wat sport kan betekenen.
Verbinding, gezondheid, trots, troost.
Dat laat zich niet in euro’s vangen.
En toch: zodra het om structurele investeringen in sport of bewegen gaat, blijft de politiek stil. Bewindslieden staan vooraan bij de gouden medailles van onze TeamNL-atleten, maar haken af zodra het gaat over het ontwikkelen van structureel sport- en beweegbeleid. Dat stoort mij al lange tijd. Is electoraal gewin belangrijker, dan het nemen van verstandige politieke beslissingen voor een gezonde vitale samenleving? Het lijkt er op, in ieder geval.
Daarom mijn oproep aan de verantwoordelijke beleidsmakers in de politiek: schrijf je eens in voor Alpe d’HuZes. Ervaar zélf de maatschappelijke kracht van sport. Voel hoe het is om samen, vrijwillig maar niet vrijblijvend, een belangrijk maatschappelijk doel te dragen. Dan komt er in een nieuw regeerakoord vanzelf een relevante sportparagraaf. Ik zorg er dan wel voor dat de échte rolmodellen, zoals Michael en Roxane beschikbaar zijn voor een cursus Alpe d’Huez.
En misschien, als we dat doen, branden in bocht 7 van de Alpe ooit alleen nog kaarsen van herinnering. En niet meer van verlies. Dat zou betekenen dat kankerpatiënten geen ‘updates uit hun leukechemische Blitzkrieg’ meer hoeven te delen, zoals Mattis dat altijd noemde.
Nawoord
Ik heb in deze column bewust Alpe d’HuZes als voorbeeld gekozen. Maar ik weet heel goed dat er in Nederland talloze andere sportieve goede-doelen-evenementen bestaan die de samenleving beter maken. Daar heb ik groot respect en bewondering voor.
Gerard Dielessen beschrijft maandelijks voor Sport & Strategie Online opvallende gebeurtenissen in de sport. Met name op het gebied van media, leiderschap en internationale sportontwikkelingen. Gerard Dielessen stopte na de Olympische Spelen van Tokyo in 2021 als algemeen directeur van NOC*NSF en ging met pensioen. Daarvoor was hij onder andere algemeen directeur van de NOS. Nu is hij voorzitter van verschillende Raden van Toezicht, waaronder Omroep MAX, Stichting Alpe d’HuZes en RTV Drenthe, en adviseert diverse organisaties. Als fanatiek fietser maakt hij samen met een vriend in zes blokken van ongeveer duizend kilometer een eigen ‘Giro d ’Italia’, waarover begin volgend jaar een boek verschijnt.