"Zorgen voor een gezonde leefstijl vraagt om een andere kijk op gezondheid"

Docenten Dr. Lia Baars en Frank Bauman over de Fontys cursussen rond vitaliteit

Het afgelopen coronajaar heeft het belang van gezondheid en vitaliteit extra benadrukt. Wie gezonder leeft heeft nu eenmaal een grotere kans om niet ziek te worden. Toch is het voor elkaar krijgen van een gezonde leefstijl niet zo eenvoudig als het lijkt. Fontys Pro zet hier daarom vol op in met een breed aanbod rond het thema vitaliteit. Met de master Healthy Ageing en de cursussen 'Gezond ouder worden' en 'Vitaliteit op de werkvloer' worden professionals opgeleid om kritisch te blijven denken en kunnen ze een interventie of vitaliteitsprogramma gaan toepassen.

"Als we even kijken naar het afgelopen jaar dan schetst dit mooi waarom we dit allemaal doen", zegt Lia Baars, docent van de master Healthy Ageing. “We hebben gezien dat gezond zijn en werken aan je gezondheid loont. We weten ook hoe ongelofelijk moeilijk het is om daar zonder begeleiding iets aan te doen. De basis van gezond leven, eten en bewegen is niet zo complex. Die richtlijnen zijn niet zo ingewikkeld, maar dat zelf toepassen is wel heel erg ingewikkeld.” De master en de cursus die zij geeft, kan daar volgens haar een belangrijke bijdrage aan leveren voor professionals. "Wij kunnen met deze cursussen laten inzien hoe ingewikkeld het is en we kunnen meer handvaten geven om er wel iets mee te doen. We leren studenten en cursisten hoe je die complexe gedragsverandering voor elkaar krijgt."

"De basis van gezond leven, eten en bewegen is niet zo complex. Dat zelf toepassen is wel heel erg ingewikkeld"

Dr. Lia Baars (Docent Fontys master Healthy Ageing)

Bij de master Healthy Ageing komen studenten met allerlei uiteenlopende vooropleidingen bij elkaar: van fysiotherapie, tot sociale opleidingen en Sportkunde. Ook professionals met ruime werkervaring in het domein van zorg en welzijn en een hbo-diploma kunnen uiteraard aan de master beginnen. Die verschillende achtergronden zorgen voor een belangrijk element in de groep, legt Baars uit. "We hebben door de master heen een leerlijn gemaakt gericht op samenwerken en van elkaar leren. Je merkt in de praktijk toch dat disciplines verschillende talen spreken omdat iedereen vanuit een ander perspectief naar een patiënt kijkt."

De studenten nemen die verschillende blikken op gezondheid ook mee in de groep. "Die studenten weten al hoe ze individuen moeten begeleiden. Hoe je professionals beweegt om op een andere manier naar gezondheid te kijken en hoe je mensen aanzet tot gezond gedrag, dat is een stap verder en daar richten we ons op in de master."

Gezond ouder worden

De cursus Gezond Ouder worden is meer bedoeld voor professionals uit het sportdomein en geeft in één dag een goede introductie op vitaliteit en de maatschappelijke uitdagingen die op dat gebied spelen. Die op zichzelf staande cursus is voor iedereen die meer wil weten over hoe we invloed kunnen uitoefenen op het gezond ouder worden. Baars denkt daarbij aan leefstijlcoaches, buurtsportcoaches, sportmanagers en beleidsmakers. "Als je daarna nog dieper in de materie wil duiken kan de cursus ook als een mooie opstap naar de master dienen", voegt ze daaraantoe.

Vitaliteit op de werkvloer

De cursus 'Vitaliteit op de werkvloer' is ook voor een brede doelgroep geschikt: van leefstijltrainer tot aan HR-medewerkers binnen een bedrijf. Deze cursus duurt drie maanden met vijf cursusdagen. In de tussenliggende periode gaan de deelnemers in de praktijk bij hun eigen werkgever of opdrachtgever aan de slag met verschillende opdrachten rond gezondheidsbevordering op de werkplek. "Je gaat eerst uitzoeken hoe je de behoefte, het probleem en de kansen kunt onderzoeken. Hierbij kijken we ook naar het gedragsmatige perspectief en zetten we de eerste stappen om het programma vorm te geven", legt docent Frank Bauman uit. Tijdens een van de cursusdagen worden ook voorbeelden van gezondheidsprogramma’s gegeven en wordt een koppeling gemaakt met de TU/e, waar veel expertise ligt op het vlak van vitaliteit op de werkvloer. :Vervolgens gaan deelnemers aan de hand van een omgevingsanalyse bekijken wat zowel de binnen- als buitenomgeving kan bieden met betrekking tot het stimuleren van gezond gedrag. Daarna gaan ze hun ideale gezondheidsprogramma samenstellen met behulp van de LEGO® SERIOUS PLAY® methode. We hebben het bewust over een langere periode uitgesmeerd zodat je tussentijds al zaken kan uittesten op de werkvloer."

Aanpak uitrollen

Deelnemers aan de cursus krijgen zo ook echt iets om thuis of vooral op het werk mee aan de slag te gaan. Ze leren zo ook hoe ze hun eigen programma ook daadwerkelijk kunnen laten landen op de werkvloer. "Het is ook belangrijk dat een bevlogen persoon als aanjager andere collega’s kan meekrijgen in zo’n programma. Zoiets moet van binnenuit groeien", zegt Bauman. "Het is goed dat je leert hoe je een vitaliteitsaanpak moet uitrollen", voegt Baars daaraan toe. "Deze cursus is echt een manier om daar body aan te geven vanuit de medewerkers. Dat werkt beter dan dat je zegt: we zijn een vitale gemeente doe er je voordeel mee." Die praktische inslag geldt ook voor de andere twee cursussen. "Wij horen ook van studenten dat bij een werkgever wordt geroepen dat ze meer met gezond ouder worden bezig willen zijn, maar door de cursus weten ze echt wat ze daarmee moeten doen."

Bij alle drie de opleidingen rond vitaliteit van Fontys geldt dat de uitvoering in de praktijk een prominent onderdeel is, maar dat wordt ook juist gecombineerd met wetenschappelijke theorie en nieuwe inzichten van bijvoorbeeld het lectoraat 'Move to Be'. Baars: "Het is dus niet: we bedenken een interventie en we kijken wel wat er gebeurt. Door die verbinding van wetenschap en praktijk worden studenten opgeleid tot kritische professionals en ook dat ze er echt iets mee kunnen."

Meer informatie en inschrijven per cursus: