Klein wielerfeest in koersloze tijden

De 75ste verjaardag van Omloop Het Nieuwsblad

De Belgische wielrenner Jasper Stuyven won op 29 februari weliswaar de 75ste editie van de Omloop Het Nieuwsblad, maar de Vlaamse klassieker bestaat pas op 25 maart daadwerkelijk driekwart eeuw. De eerste editie van de koers werd verreden aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, terwijl de kanonnen aan het front nog bulderden. Winnaar was de piepjonge Vlaamse renner Jean Bogaerts, een groot liefhebber van eieren.

Die eerste editie kwam er nadat de redactie van de krant Het Volk vond dat de aloude Ronde van Vlaanderen, georganiseerd door concurrent Het Nieuwsblad, zijn geloofwaardigheid had verloren. Die Ronde werd namelijk – als enige wielerwedstrijd tijdens de Tweede Wereldoorlog – nooit afgelast. Organisator Het Nieuwsblad kreeg daarom alom het verwijt gecollaboreerd te hebben met de Duitse bezetter.

Lobby

Zo introduceerde Het Volk in het vroege voorjaar van 1945 de Omloop van Vlaanderen. De hoofdredacteur van Het Nieuwsblad, Karel Van Wijnendaele, ging echter stevig lobbyen bij de wielerbond en kreeg het na twee jaar voor elkaar dat de Omloop van Vlaanderen tot Omloop Het Volk werd omgedoopt. Er mocht tenslotte toch geen verwarring ontstaan met ‘zijn’ ronde? De benaming Omloop Het Volk bleef behouden totdat de krant in 2008 opging in Het Nieuwsblad.

De eerste editie van de Omloop vond plaats op 25 maart 1945. Toch lag de doortocht van een wielerwedstrijd door het land nog lang niet voor de hand. België was dan wel bevrijd, maar in een groot deel van Europa woedde de oorlog nog volop. Slechts enkele uren voor de start kreeg de organisatie van de kersverse ronde groen licht van het bevrijdingsleger. Organisator-journalist Jérôme Stevens kreeg duidelijke instructies. Het traject mocht via de grote wegen lopen, maar de renners moesten rechts houden en militaire transporten kregen voorrang!

Veertig eierdooiers

De pas twintigjarige Jean Bogaerts, een echte krachtpatser met een sterk eindschot, zou er die 21ste maart met de overwinning vandoor gaan. In het 'Kuipke' in Gent klopte hij iedereen in de sprint. Bogaerts werd bij zijn profdebuut zo direct al winnaar van de allereerste 'Omloop'. Van de 83 gestarte renners reden er slechts 33 de wedstrijd uit.

Bogaerts was in 2011 op de Vlaamse televisie te gast in De Laatste Show, zo schreef Ronnie van den Boogaart dat jaar op Sportgeschiedenis.nl. Bogaerts was volgens hem een krasse knar met een vlotte babbel. Bij goed weer stapte Bogaerts nog altijd op de fiets. Hij mocht graag over het verleden vertellen, bijvoorbeeld over zijn eerste koersvelo die hij pas op zijn achttiende had gekregen. Daarvóór trainde hij in de oorlogsjaren naar eigen zeggen op een vrouwenfiets. Verder sprak hij ook over de Ronde van Limburg, die hij voltooide op het rijwiel van een beenhouwer. Saillant waren ook zijn eetgewoonten. Zijn grote geheim voor succes: pekelharing! En natuurlijk had hij het over zijn twee bidons, gevuld met ieder twintig eierdooiers, maar alleen voor de langere koersen!

Bogaerts bleek in De Laatste Show nog even rap van tong als vroeger met de benen. Naast hem op de bank zat ene Eddy Merckx. Bogaerts over zijn eigen overwinningen: "Ge moet ook een beeke chance hebben." Om zich vervolgens tot Merckx te richten: "Gij weet dat ook hè…" De grootste wielrenner aller tijden kon er smakelijk om lachen.

Broodrijder

Bogaerts was een echte broodrijder. Als winnaar van de ‘Omloop’ van 1945 verdiende hij zesduizend frank. Niet onaardig in die moeilijke tijden. Buiten de landsgrenzen liet de bonkige renner zich maar weinig zien. Zo reed hij nooit de Tour de France.

Hersteld van een schedelbreuk, opgelopen bij een zware val in 1948, won Bogaerts in 1951 opnieuw de Omloop Het Volk en daarnaast de Ronde van Nederland. Ook werd hij een keer tweede in Luik- Bastenaken - Luik en derde in Parijs - Brussel, in die dagen misschien wel een grotere koers dan de Koningsklassieker in de Ardennen.

Bogaerts bleef tot 1955 beroepsrenner. Hij overleed in 2017 in Schaarbeek op 92-jarige leeftijd.

Foto: Flickr (CC) / DZPI

Elke sport heeft rugnummers, maar zonder een naam zijn het slechts cijfers. In de rubriek Rugnummers duiken sporthistorici Jurryt van de Vooren en Micha Peters daarom wekelijks in bijzondere verhalen, prestaties en gebeurtenissen uit de sportgeschiedenis. Ook dit soort verhalen op maat voor je eigen sportorganisatie? Neem dan contact met Arko Sports Media voor de mogelijkheden.