'Nederland, sta op!' is de titel van een nieuw advies van de Nederlandse Sportraad. Die opdracht is vooral aan de overheid, zo valt op te maken uit de ondertitel: ‘maak dagelijks voldoende bewegen vanzelfsprekend’. Bewegen moet overal in de dagelijkse praktijk een vanzelfsprekend onderdeel worden, vindt de NLsporaad. Op scholen en op de kinderopvang, in de woon- en leefomgeving, binnen de zorg en binnen de werkomgeving. Om te zorgen dat Nederlanders dagelijks voldoende bewegen wordt het kabinet opgeroepen om de regie te pakken. De eerste stap voor een nieuw te vormen kabinet is het aanstellen van een staatssecretaris voor sport en bewegen. Deze staatssecretaris coördineert een langetermijnstrategie, inclusief financiering, waaraan meerdere ministeries meewerken.
Het advies waarin dit verder wordt uitgelegd werd dinsdag aangeboden aan de demissionaire staatssecretaris Maarten van Ooijen van het ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Ondanks dat het huidige kabinet voor weinig grote verandering kan zorgen, roept de NLsportraad op korte termijn in actie te komen. Marjolein Bolhuis – Eijsvogel, tijdelijk voorzitter NLsportraad: “We hebben geen tijd meer te verliezen om meer te gaan bewegen als we Nederlanders een lang en gezond leven willen geven. Er komt een olietanker op onze kust af die niet meer te stoppen is met alleen een ruk aan het roer. Er is op korte termijn een koerswijziging nodig. Slechts 44 % van de Nederlanders voldoet aan de beweegrichtlijnen en dat aandeel wordt steeds kleiner. Bovendien zijn we Europees kampioen zitten. We bewegen dus achteruit. Dit leidt tot 5800 vroegtijdige overlijdens per jaar en kost ieder jaar 2,7 miljard euro aan zorguitgaven. En het hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn: als we structureel aandacht besteden aan meer bewegen tijdens de schooldag en tijdens de werkdag bereiken we al 70% van de bevolking”.
Voldoende bewegen is volgens de NLsportraad geen eigen keuze meer in Nederland. Met de nadruk op economische groei en een versnelde toename van technologische ontwikkelingen is het steeds aantrekkelijker om niet te bewegen. Daarnaast heeft de overheid geprobeerd om mensen via sportbeleid in beweging te krijgen, terwijl voor veel mensen die weinig bewegen, sport eerder afschrikt. Om bewegen weer laagdrempelig te maken, zijn structurele aanpassingen in onze gehele samenleving noodzakelijk.
Overheid, bedrijfsleven, maatschappelijk middenveld en burgers moeten samen de verantwoordelijkheid voor meer bewegen pakken. De raad adviseert het kabinet om regie te nemen en te inventariseren wat bewegen belemmert of stimuleert in de werkomgeving, de zorg, het onderwijs en binnen de ruimtelijke ordening. In coalities met het rijk gaan vervolgens de werkgevers, zorgaanbieders, onderwijsbesturen en stedenbouwkundigen aan de slag om dagelijks voldoende bewegen in hun omgeving vanzelfsprekend te maken.
Naast instrumenten als voorlichting adviseert de raad om ook in te zetten op andere, minder vrijblijvende interventies zoals stimulerende en ontmoedigende prikkels. Daarbij kun je denken aan autoluwe straten of meer ruimte voor voet- en fietspaden, maar ook aan voldoende en uitdagende speelruimte bij een kinderdagverblijf. Daarvoor is het nodig ‘beweegnormen’ op te stellen voor verschillende omgevingen en kan er een beweegeffectrapportage worden opgesteld. In zo’n rapportage kun je zien of een plan of een project in een bepaalde omgeving ook daadwerkelijk leidt tot meer bewegen.
Lees het volledige rapport op de website van de Nederlandse Sportraad.
