Overheid

In de nieuwste editie van vakblad Sport & Strategie (nr 6-2022) blikken we terug op het afgelopen sportjaar. Dat doen we met een uitgebreid interview met hoofdcoach Merijn Zeeman, die met Team Jumbo-Visma een memorabel wielerjaar beleefde. Ook staan we met een eerbetoon stil bij de in 2022 overleden prominenten uit de sport. Dit nummer kijkt verder vooral vooruit het nieuwe jaar in. Voor het coverinterview sprak hoofdredacteur Frans Oosterwijk met André Cats, die zijn visie als de nieuwe directeur topsport van NOC*NSF deelt.

In 2022 namen we afscheid van de lockdowns en werd een nieuw kabinet Rutte geïnstalleerd. Sportief gezien was het een jaar vol grote sportevenementen als de Winterspelen in Beijing en het WK Voetbal in Qatar. Als sport en politiek al ooit van elkaar verwijderd zijn geweest dan waren ze dit jaar vaker dan ooit innig verstrengeld door mensenrechtenschendingen, corruptieschandalen en de sportboycot van Rusland vanwege de invasie in Oekraïne. Kortom: tijd om terug te blikken op dit veel bewogen jaar. Scroll met ons nog één keer door 2022 met dit overzicht van de hoogtepunten van Sport & Strategie.

"Ik ga niet doen alsof dit een heel briljant idee is, want dat is het niet. Het is een smeermiddel om sportverenigingen, scholen en gemeenten bij elkaar te brengen", zegt sportjournalist Thijs Zonneveld over het proefballonnetje dat hij een jaar geleden opliet om de beweegarmoede onder kinderen aan te pakken. Zijn frustratie over het uitblijven van actie vanuit Den Haag heeft nu een uitgewerkt plan inclusief business case en afgeronde pilot met het Sportbedrijf Rotterdam opgeleverd. Het idee is vrij simpel: een topsporter geeft een clinic voor de klas en aangehaakte verenigingen en gemeentes zorgen vervolgens samen dat kinderen kunnen doorstromen naar een club.

Ruim vier jaar na de ondertekening van het Nationaal Sportakkoord is afgelopen woensdag een tweede Sportakkoord ondertekend. Of eigenlijk het begin aan een vervolg, want met het Hoofdlijnen Sportakkoord II zijn de kaders en ambities geschetst om de komende periode concrete afspraken te maken voor een sterkere sportsector. Het akkoord werd ondertekend bij voetbalclub HVV Laakkwartier in Den Haag door minister Conny Helder van VWS, NOC*NSF, de Vereniging Sport en Gemeente (VSG), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en nieuw bij dit akkoord: het Platform Ondernemende Sportaanbieders (POS).

Tegen het einde van een stekelig debat met sportminister Conny Helder, volledig: Langdurige Zorg en Sport, diende Tweede Kamerlid Michiel van Nispen (SP) een even symbolische als veelzeggende motie in. Hij verzocht "de regering de S weg te halen bij de minister voor LZS en op zoek te gaan naar een echte minister voor Sport en bewegen". Helder nodigde het boze kamerlid uit voor een gesprek en pareerde de kritiek dat zij zich voor '100% inzet voor de sport' Met name de oppositiepartijen leken niet overtuigd dat zij voldoende voor de sport doet. Vooral de vraag of het noodfonds van 6 miljoen euro voor noodlijdende sportclubs afdoende is, blijft boven de sector hangen.

Sportverenigingen ervaren dat een even verontrustende als groeiende groep leden niet of nauwelijks de contributie meer kan opbrengen. "Ik sta wekelijks voor zalen met verenigingsbestuurders in heel Nederland", vertelt Daniel Klijn, mede directeur-bestuurder van de RVVB, het register van en de belangenbehartiger voor verenigingsbestuurders. "Verenigingen houden algemene ledenvergaderingen in verband met de verhoging van contributies vanwege stijgende kosten. Ik heb honderden bestuurders daarover horen vertellen op een dergelijke vergadering."

Hoe gaat de nieuwe organisatie van de sport in Nederland eruitzien? Daar is onderzoek naar gedaan. De minister van Sport zal, naar verwachting voorjaar 2023, aan de leden van de Tweede Kamer over die nieuwe organisatie, een voorstel sturen. Jan Raateland, pleitbezorger van sterke sportverenigingen in Nederland, stelt dat bij die herinrichting van de sport ook kritisch naar het fenomeen verenigingsondersteuning gekeken moet worden. “Het kan gemeenteraadsleden en sportwethouders helpen sportverenigingen primair als maatschappelijke organisaties te zien.”

Evenals het NOC*NSF maakt ook het Platform Ondernemende Sportaanbieders zich zorgen over de energiecompensatie voor de sport. "Er zijn twee regelingen aangekondigd", verduidelijkt Lodewijk Klootwijk, directeur van het POS. "De ene regeling is voor huishoudens. En die geldt ook voor kleine ondernemers. Die regeling heeft een volume-plafond. Voor veel huishoudens is dat prima. En er is ook de TEK-regeling, ofwel tegemoetkoming energiekosten. Dat is de regeling voor de zwaar-gebruikers."

Wie op zoek is naar een (nieuwe) baan in de sport of een openstaande vacature heeft, kan terecht op werkenindesport.nl. Het HR platform biedt naast vacatures een bundeling van informatie over werk en werkgeverschap in de sport. Wekelijks worden er op Sport & Strategie drie interessante vacatures uitgelicht en één onderwerp.

Steeds meer steden, regio’s en landen zijn geïnteresseerd om sportevenementen te organiseren. Maar waarom investeren zij miljoenen euro’s (vaak belastinggeld) in een WK of ander groot toernooi? "De publieke sector is daarin echt nog zoekende", merkt de Deen Lars Haue-Pedersen. Als Head of BCW Sports adviseert hij vanuit Lausanne overheden bij hun betrokkenheid bij de sport. Op 30 september sprak hij bij het SportNXT congres tijdens het WK Volleybal vrouwen in het GelreDome over de winst die overheden kunnen boeken met sport. Dat ligt volgens hem in ieder geval niet in de economische impact van een sportevenement.

In juli hebben de staatsecretaris Maarten van Ooijen en minister Conny Helder (ministerie van VWS) het startsein gegeven voor de Beweegalliantie als onderdeel van het Preventieakkoord. Onder leiding van voormalig topschaatser Carl Verheijen wil VWS met de Beweegalliantie voor meer maatschappelijke aandacht en actie rond sport en bewegen zorgen. De focus ligt daarbij op betere samenwerking tussen departementen, alliantiepartners en lokale initiatieven. Om die verbinding te leggen en vooral de opdracht van de Beweegalliantie te formuleren werd afgelopen donderdag een tweede bijeenkomst gehouden met zestig partners uit het maatschappelijk werkveld.

Van vrijdag 23 september tot en met 15 oktober kun je in Gelderland niet om het WK volleybal heen. De wedstrijden worden weliswaar ook deels gespeeld in drie Poolse steden (Gdansk, Lodz en Gliwice) en Rotterdam; in de Gelderse steden Arnhem en Apeldoorn zal de volleybalsport het hele toernooi extra bruisen. In alle uithoeken van Gelderland doen ze daaraan mee. Projectleider Maarten van Seggelen legt uit hoe provincie Gelderland zo het WK gebruikt om eigen doelen uit het beleid te behalen. "Het WK Volleybal moet een Gelders feestje worden."

Op de openingsdag van het WK Volleybal vrouwen in Arnhem is het startsein gegeven voor het Programma Duurzame en Circulaire Topsportevenementen. Hiermee gaat de sportsector de komende vier jaar aan de slag met het meer duurzaam en circulair maken van topsportevenementen. De provincie Gelderland werkt al langer aan het verduurzamen van sportevenementen en loopt hierin landelijk voorop.

"Op basis van het Preventieakkoord blijft het kabinet sportbeoefening en een gezonde leefstijl stimuleren – voorkomen is nu eenmaal beter dan genezen", sprak de koning in de troonrede. Het woordje ‘blijft’ in deze zin is kenmerkend voor de kabinetsplannen, die vooral de ingezette lijn van het Preventieakkoord en Sportakkoord voortzetten. Die ambities zijn slechts vergezichten, zeker met het oog op de acute problemen waar de sportsector momenteel mee kampt. Door de torenhoge energieprijzen dreigen zwembaden en andere sportaccommodaties te moeten sluiten. Juist voor die korte termijn biedt het kabinet in de Miljoenennota vooralsnog geen oplossing.