Met Bart Götte als eerste keynote spreker wordt de zaal tijdens het Nationaal Sportcongres gelijk geprikkeld om anders over de toekomst van de sport na te gaan denken. Hij is als toekomstdenker en strateeg op het snijvlak van transitiekunde, psychologie en bedrijfskunde gewend om bestuurders, managers en beleidsmakers uit te dagen om vooruit te denken. Dat doet hij vanuit zijn adviesbureau FutureFlock, als hoofddocent van masterclasses aan de Universiteit van Amsterdam én dus als veelgevraagd spreker.

Tijdens het Nationaal Sportcongres zal hij een zaal met de volle breedte van sportsector eerst schetsen wat het verschil is tussen transitie en veranderkunde. “Bij veranderkunde ga je van a naar b en zeg je: dit is het plan. Bij transities verlaat je a, je gaat naar ‘ik heb geen flauw idee’ en de manier waarop is ‘ik heb geen flauw idee’. En dat is meteen al leuk voor alle beleidsmakers en iedereen die denkt op basis van het verleden de toekomst in te kunnen gaan. Want dat wordt echt een ander vraagstuk.”

Vanuit de flanken

Binnen de context van sport is het volgens Götte van belang te kijken wat de sport in de toekomst gaat raken en wat uitdagingen gaat geven. "Het is daarbij goed om te bedenken dat je nooit frontaal wordt geraakt, altijd eigenlijk vanuit de flank. Wat frontaal komt zie je aankomen, iets vanuit de flanken niet. De vraag is: ben je voldoende voorbereid op hetgeen waarvan je weet dat het komt, maar niet wat het is en wanneer het komt?"

In zijn voorbereiding op het congres heeft Götte zich al verdiept in de uitdagingen die op de sport af komen. Hij denkt bijvoorbeeld aan thema’s als de arbeidsmarkt de gezondheidszorg en ecologie in combinatie met de druk op de ruimte voor sport. "Mobiliteit is ook zo’n thema. Reizen wordt steeds duurder, met name bij teamsporten worden de afstanden in de perifere gebieden steeds groter en in de urbane gebieden zie je dat de accommodatie steeds meer onder druk komen te staan."

Offervaardigheid

Met zijn verhaal wil Götte zorgen dat zijn publiek wat "onrustig op de stoel gaat zitten". "Niet onder het mom van: wat een vreselijke toekomst gaan we tegemoet’, maar vooral vanuit het idee: als je niet van verandering houdt, dan heb je wel een probleem en we zullen dus moeten anticiperen." Hij merkt dat bij veel maatschappelijke transities nu nog te veel het verleden in stand wordt gehouden in plaats van te denken aan een alternatief. "Dan krijg je te maken met een systeemcrisis. Daarom is mijn oproep: ga anticiperen, kom voorbij je conventies, je gangbare manier van handelen, en loop niet weg voor de dilemma's, maar ga vooral bekijken wat jouw conventies zijn waardoor je die dilemma's niet kan oplossen."

"Een belangrijk sleutelbegrip dat hij nader zal toelichten is offervaardigheid. “In transities zie je dat veel misgaat, omdat we altijd vinden dat de ander wat moet doen. Dan hoef je zelf niks te doen. Het gaat dus om de vraag: in hoeverre ben je bereid om de waarden uit het verleden, waar je veel waarde aan hecht, om die te verlaten voor nieuwe waarden in de toekomst?"

Purpose denken

Götte geeft vooraf alvast aan dat hij niet van plan is te schetsen hoe de toekomst van de sport er volgens hem uit gaat zien. "Ik kan jullie heel veel gaan vertellen over de sport, maar daar weten jullie zelf al heel veel van. Het is veel interessanter om te kijken wat de context is en hoe raakt dat de sport? Je moet volgens mij ook gaan kijken als sport: waar zijn we van en waarvan niet?" Vanuit die gedachte kan een breder perspectief op de sportsector ontstaan. Dat is volgens Götte van groot belang. Hij zal daarbij ook ingaan op de noodzaak van een breder gedragen purpose. "Je kan als sport de ambitie hebben om het sportiefste land ter wereld te worden, maar als de stakeholders in de samenleving die missie niet van harte ondersteunen en daar een bijdrage aan willen leveren, ga je het nooit halen."

Systeemcrisis voorkomen

Het is volgens Götte belangrijk meer vanuit een gezamenlijke gedachte de toekomst tegemoet te gaan. "Wat mij elke dag bezighoudt: we zien de veranderingen aankomen, we zeggen dat we het allemaal wel weten, maar we voelen het nog niet. Volgens mij moeten we met elkaar bereid gaan zijn om wat eerder te gaan anticiperen dan sec reageren. En als we dat doen, dan wordt de toch wel schurende context, wat minder schurend omdat we gewoon beter voorbereid zijn. Het liefste wil ik met elkaar een systeemcrisis voorkomen, dat dingen echt vastlopen, dat we heel stress ervaren, frustratie, wat leidt uiteindelijk tot agressie en polarisatie. Dat willen we niet. Maar om daar te komen, moeten we met elkaar de verbinding zien te vinden."

Het Nationaal Sportcongres 2025 is wat hem betreft de perfecte gelegenheid voor die verbinding. "Ik hou een praatje, dat is hartstikke leuk, maar het meest essentiële moment van deze bijeenkomst is natuurlijk de borrel. Daar ontstaan nieuwe relaties, daar ontstaan verbindingen. Een belangrijke vraag zal dus ook zijn: welk nieuw contact spreek je aan op die borrel?"

Direct na zijn keynote wordt het gesprek over de toekomst alvast geopend met een paneldiscussie. Joëlle Staps (algemeen directeur Nevobo), Marianne van der Sloot (wethouder sport gemeente 's Hertogenbosch), Niels Meijer (CEO Johan Cruyff Foundation), Rohit Gulati (CEO Sportcity) en Tom van ’t Hek (voorzitter Nederlandse Sportraad) reageren vanuit hun invalshoeken op prikkelende stellingen over de toekomst van de sport. Na het plenaire deel volgen nog verschillende rondes met verdiepende break-out sessies over verschillende thema’s (bekijk alle sessies hier).

Het diverse programma zal al met al genoeg gespreksstof opleveren voor bij de afsluitende borrel.