Waarom heb je dit boek van je sportboekenplank gehaald?

"Ik heb niet het beste of mooiste gekozen, maar het boek wat mij het meest heeft beïnvloed. Moneyball is een boek dat twintig jaar na publicatie voor mij nog dagelijks relevant is. Ik las het vrijwel direct nadat het uitkwam in 2003. Destijds werkte ik bij Infostrada Sports, een commercieel bedrijf dat sportdata verzamelde. Dit boek paste bij uitstek in dat vakgebied. Ik heb het daarna nog een of twee keer gelezen. Ik denk dat de noodzaak en de les die in het boek worden beschreven voor veel sportbonden relevant kunnen zijn."

Neem ons eens mee in dit boek, waar gaat het over?

"Het boek beschrijft hoe Billy Beane, general manager van de Oakland Athletics, met beperkte financiële middelen zich in de Major League Baseball (MLB) weet te meten met de grote clubs als de New York Yankees en de LA Dodgers. Lewis gaat op zoek naar wat er bij de club van Beane gebeurt waardoor ze met een budget van 39 miljoen het even ver schoppen als de Yankees met een budget dat vier tot zes keer hoger lag. Wat doen zij anders? Het boek beschrijft precies dat. Het analyseren van data en het anders kijken naar data heeft daar een grote rol in gespeeld. Zij gingen op een analytische manier op zoek naar wat voorspelbare indicatoren van succes zijn. Dat ROI-denken – dus wat betaal je voor succes - heeft met Moneyball zijn intrede in de honkbalsport gedaan destijds. Nu is die manier van denken daar niet meer weg te denken en heeft deze analytische revolutie ook bij meer Europese sporten voet aan de grond gekregen."

Moneyball beschrijft duidelijk een topsportomgeving. Hoe neem jij die inzichten mee in jouw functie bij de KNLTB?

"Als directeur dienstverlening bij de KNLTB houd ik mij niet dagelijks met de topsport bezig, maar nadrukkelijk met de breedtesport. Toch maak ik nog heel veel gebruik van dat ROI-denken uit Moneyball in mijn eigen tak van sport. In tennis en andere sporten zie ik dat we nog vaak tegen dezelfde denkbeelden aanlopen. Heel veel in de sport wordt vanuit passie en ervaring gedaan; dat is fantastisch en dat moeten we ook koesteren. Alleen moeten we onze ogen niet sluiten voor beschikbare data die de afgelopen jaren steeds beter en duidelijker beschikbaar is gekomen. Met die data aanvullend op passie en ervaring heb je volgens mij de juiste combinatie te pakken.

Binnen de KNLTB deden we vroeger ook veel op basis van aannames, onderbuikgevoel en 'zo doen we dat al jaren'. Dankzij onze eigen datarevolutie binnen de bond kunnen we op basis van cijfers aantonen of die aannames kloppen. Wij hadden bijvoorbeeld het probleem dat we het niet goed deden bij de jeugd. Dan heb je misschien wel zes oplossingen voor dat probleem, maar je wilt de Moneyball-manier: de interventie waarvan je weet dat het de hoogste opbrengst oplevert."

Lees meer over de datarevolutie bij de KNLTB in dit artikel:

Hoe kunnen andere bonden die Moneyball-manier volgens jou toepassen?

"Ik zit met NOC*NSF in het ‘Alliantieoverleg Sportparticipatie - Data & Sport Intelligence’, daar zitten we met een kleiner clubje bonden om deze datarevolutie voor de bredere sport te ontsluiten. Eén van de ambities is dat al het beleid op het gebied van sport, of dat nu van een bond, de koepel of de overheid komt, een duidelijke basis heeft in data en cijfers. Ik sta volledig achter die ambitie. Doordat ik in dat groepje meedraai zie ik dat wat voor mij vanzelfsprekend is dat dat bij andere bonden nog niet zo is. Ik hoop daarom dat collega-directeuren even enthousiast worden van dat boek en voor zichzelf nadenken: hoe kan ik dat in mijn eigen bond nog meer tot leven brengen dan ik nu doe."

Wat kunnen die collega’s leren uit Moneyball?

"Ik hoop dat ze als eerste te rade gaan hoe hun beleid tot stand komt. Is dat op basis van data of historische context? Als ze dan concluderen: er is wat winst te halen op data, hoe ga je dat dan borgen? Michael Lewis beschrijft heel goed hoe binnen de Oakland Athletics de oude krachten in de club worstelen met de 'exceljongens' die Billy Beane meeneemt. Er ontstaat een oorlog tussen oud en nieuw en onderbuik en data. Bij sportbonden moet die ontwikkeling volgens mij veel geleidelijker gaan. Ik pleit ook helemaal niet voor alleen maar excel en data. Een van de andere boeken die ik ook als tip zou willen meegeven is De kracht van verenigingen van Berend Rubingh. Waar juist die andere kant in staat beschreven: hoe ga je om met vrijwilliger bij verenigingen en hoe kun je dat organiseren? Ik zou mijn collega-directeuren willen aanraden beide boeken mee te nemen op vakantie. Volgens mij moet ergens tussen Moneyball en het boek van Rubingh de balans worden gevonden.

We hellen nu te veel over naar traditioneel verenigingsmanagent, dat kunnen we goed verrijken door – al is het maar vijf procent – meer uit data te halen. Dan denk ik dat we de sport verder kunnen brengen dan nu het geval is. Dat is noodzakelijk als je kijkt naar het advies van de NLsportraad en de algemene staat van de sport in Nederland. Iedereen heeft behoefte aan meer grip en beter beleid. Niet alleen bij bonden, ook bij de overheid. De data ligt voor het oprapen, laten we daar de juiste informatie uit destilleren. Dan is je beleid doeltreffender."

Lees ook de eerdere afleveringen in deze rubriek: